Poliklinische behandeling met capsule radioactief jodium (I-131)

In deze folder vindt u informatie over een behandeling met een capsule radioactief jodium (I-131), een behandeling die wordt toegepast bij bepaalde schildklieraandoeningen. Heeft u na het lezen nog vragen, stelt u deze dan gerust aan uw behandelend arts of aan de medewerkers van Nucleaire Geneeskunde.

De capsule I-131 bevat een kleine hoeveelheid radioactief jodium. Na toediening verspreidt het jodium zich in het lichaam. Het schildklierweefsel heeft het vermogen om jodium op te nemen. De rest van het jodium wordt grotendeels door het lichaam via de urine uitgescheiden. Een klein deel wordt via de ontlasting uitgescheiden.

• Zoals afgesproken met de nucleair geneeskundige stopt u enige dagen voor uw opname met het gebruik van schildkliermedicatie. Eventuele andere medicijnen (met uitzondering van Cordarone of Amiodarone) kunt u wel innemen, tenzij de arts anders met u heeft afgesproken.
• Verder volgt u vanaf enkele dagen voor de behandeling tot de toediening van de capsule I-131 het jodiumbeperkt dieet (zie verderop in deze brochure).
• De dag van de behandeling mag u een licht ontbijt gebruiken dat bestaat uit een beschuitje met zoet beleg (jam, vruchtenhagelslag, honing of suiker) en een kopje thee met of zonder suiker. Verder mag u niet eten of drinken. Uw medicijnen kunt u wel gewoon innemen, met uitzondering van de schildkliermedicatie en Cordarone of Amiodarone.
• Bij zwangerschap kan een behandeling met radioactief jodium niet doorgaan. Indien u zwanger zou kunnen zijn, vermeld dit dan voordat u de capsule inneemt. Zo nodig wordt voor de behandeling een zwangerschapstest gedaan.
• Nadat u de capsule heeft ingenomen mag u de kamer 1 uur niet verlaten. Zorg dus voor voldoende afleiding. Bijvoorbeeld een boek, tijdschrift of iets dergelijks.

Op de dag van de behandeling wordt u op de afgesproken tijd op de Nucleaire Geneeskunde afdeling verwacht. Eerst wordt bij u 1 buisje bloed afgenomen. In een kamer op de Nucleaire Geneeskunde afdeling wordt de capsule I-131 toegediend. U neemt deze capsule bij voorkeur in met een slok water. Vanaf dit moment mag u de kamer 1 uur niet meer verlaten. U krijgt een beker water die u tijdens het uur met kleine slokjes op moet drinken.

• Een uur nadat u de capsule heeft gekregen, wordt u gevraagd uit te plassen. Hierna wordt op de afdeling gemeten hoeveel straling uw lichaam uitzendt.
• U gaat direct vanaf de Nucleaire Geneeskunde afdeling naar huis.
• Eén uur na inname van de capsule mag u weer eten. Mocht u direct na ontslag willen eten, dan dient u dit zelf mee te nemen.
• Thuis mag u alles weer doen met inachtneming van de leefregels.
• De eerste drie dagen wordt u geadviseerd goed te drinken (ten minste 3 liter per dag) en vaak goed uit te plassen.
• Indien u de schildkliermedicatie heeft moeten staken voor de behandeling, mag u de medicatie vanaf 3 dagen na de behandeling weer innemen.

U ontvangt de folder ‘Gedragsregels na ontslag’ en hoort hoelang u zich aan deze regels moet houden. De maximale tijd dat u zich aan de gedragsregels moet houden, is 3 weken.

Principe

Doel van het dieet is ervoor te zorgen dat uw schildklier zo veel mogelijk van het radioactieve jodium opneemt. Dit is om een maximaal effect uit de behandeling te verkrijgen. Jodium zit in veel producten die u dagelijks eet en drinkt, ook kan jodium via de huid in uw lichaam komen. Het is dus van belang om de ‘gewone’ hoeveelheid jodium in het lichaam zo klein mogelijk te hebben ten tijde van de behandeling. Hiertoe dient het jodiumbeperkt dieet.

Richtlijnen

Alle voedingsmiddelen, waaraan fabrieksmatig jodiumhoudend zout is toegevoegd, zijn niet toegestaan. U kunt deze voedingsmiddelen herkennen aan een van de volgende opschriften:

• gejodeerd keukenzout
• jodiumhoudend keukenzout
• JOZO-zout.

Ook zeezout en dieetzout bevatten van nature een kleine hoeveelheid jodium en zijn niet toegestaan. Het enige zout dat is toegestaan is JOZO-zout naturel.

Geneesmiddelen

Behalve de jodium in de voeding kan jodium ook in geneesmiddelen voorkomen. Voorbeelden zijn: jodiumtinctuur, betadine® (ook in zeep, zalf, shampoo), maar ook in een aantal soorten hoestdrank en zelfs in Stophoest®. Ook een aantal alternatieve middelen bevat jodium.

Vermeldt het etiket: povidonjodium of kaliumjodide, dan zit er zeker jodium in het product. Bij twijfel kunt u bij uw apotheker, arts of diëtist terecht voor informatie. 

Cosmetica en desinfectantia

Lees goed de samenstelling na van cosmetica. Er zit vaker jodium in dan u denkt. Ook zogenaamde alternatieve middelen zijn vaak een bron van jodium. Middelen om de huid of schaafwondjes te ontsmetten, kunnen jodium bevatten. Denk aan jodiumtinctuur en betadine®.

Trefwoorden op de etiketten: kaliumjodide, jodide, jodine, povidonjodium.

Voor het ontsmetten van huidwondjes zijn heldere middelen wel toegestaan, denk aan Chloorhexidine in alcohol of Sterilon®.

Een bijzonder probleem wordt gevormd door Henna. Dit kan in wisselende mate een grote hoeveelheid jodium bevatten. Als het op de huid of in het haar wordt gebruikt, moet een behandeling soms maanden worden uitgesteld. In principe kunnen alle soorten haarverf Henna bevatten. Zorg ervoor dat u niet met Henna in aanraking komt voor de behandeling.

Contrastmiddelen

Bij verschillende onderzoeken in het ziekenhuis worden contrastmiddelen gebruikt, waarin een hoeveelheid jodium zit. Als u een onderzoek heeft gehad, meldt dit dan altijd aan de nucleair geneeskundige. De belangrijkste onderzoeken volgen hieronder (niet volledig):

• Röntgenfoto’s na het geven van contrastvloeistof
• CT-scan met contrastvloeistof
• Angiografie (vaatonderzoek via de bloedbaan)
• Hartkatheterisatie of dotterprocedure

Onderzoeken op de MRI of door echografie geven geen problemen, ook niet als hierbij contrastvloeistof is gebruikt. Bij twijfel vraagt u het altijd aan de nucleair geneeskundige.

Homeopathische middelen, reformartikelen, vitaminepreparaten, et cetera.

In deze middelen zitten vaak jodium, kelp, zeewier, algen en dergelijke verwerkt. In de ons omringende landen zit soms te weinig jodium in het gewone dieet en wordt dit toegevoegd. Dergelijke toevoegingen worden niet altijd vermeld. Het is belangrijk om te melden als u deze preparaten gebruikt en hiermee te stoppen tijdens het jodiumbeperkte dieet.

Visolie capsules mogen ook niet gebruikt worden in de periode voor de behandeling.

Voedingsmiddelen

De volgende voedingsmiddelen zijn niet toegestaan:

• alle zeevis en visproducten
• alle schaal- en schelpdieren
• zeewier, algen, kelp
• alle producten met lever, zoals leverpastei, levertraanolie, leverworst
• JOZO-zout, dieetzout, zeezout (let op: alleen JOZO-zout naturel is toegestaan)
• alle reformartikelen waarin zeewier, zeezout of algen zijn verwerkt zoals kelp, vismeel, kroepoek, trassi en tahin. Lees heel goed de verpakking.

Overige voedingsmiddelen mag u wel gebruiken.

Neem dan contact op met uw behandelend arts of met:

• Nucleaire Geneeskunde
• maandag tot en met vrijdag
• tussen 08.30 en 16.30 uur
• telefoonnummer: (070) 210 2772