In deze folder staat informatie over zwangerschapsdiabetes. Deze vorm van suikerziekte (diabetes) kan bij zwangere vrouwen ontstaan tijdens de zwangerschap, meestal rondom de 24e week.

Bij diabetes is de bloedsuiker (glucose) hoger dan normaal. In voeding zitten allerlei voedingsstoffen zoals eiwitten, vetten, vitaminen en koolhydraten. Koolhydraten worden omgezet in suiker, waarvan het lichaam afhankelijk is voor haar ‘energie’. Daarvoor moet de suiker in de lichaamscellen (spier- en hersencellen) worden opgenomen. Dit gebeurt met behulp van insuline. Insuline is een soort sleutel die de deur van de lichaamscellen openmaakt om de glucose op te laten nemen.

Tijdens een zwangerschap is het lichaam door de zwangerschapshormonen minder gevoelig voor insuline. Het lichaam is dan niet altijd voldoende in staat insuline aan te maken. Dit zien we vooral als vrouwen aanleg hebben voor suikerziekte. De hoeveelheid glucose in het bloed kan dan niet in de lichaamscellen worden opgenomen, waardoor de glucosewaarde te hoog wordt. Rond de 20e week van de zwangerschap wordt iedere vrouw getest op een eventueel te hoge glucose. Zo nodig gebeurt dit met een suikerwatertest (OGTT). Als deze te hoog is, is behandeling nodig.

Zwangerschapsdiabetes is net als ‘gewone’ diabetes goed te behandelen. Het is tijdens de zwangerschap noodzakelijk te streven naar een glucose tussen de 4 mmol/l en 7 mmol/l.

Diëtist

U wordt verwezen naar een diëtist voor een uitleg over voeding. Volg het advies van de diëtist op. Het volgen van een dieet is bij 85% van de zwangere vrouwen voldoende om de bloedsuikers binnen de juiste waardes te houden.

Bewegen

Door voldoende te bewegen verbrand u suikers en daalt de glucose. Hiermee is de glucose makkelijker binnen de juiste waarden te houden.

Glucosedagcurves meten

U krijgt een glucosemeter met instructies mee. Hiermee gaat u uw eigen glucose meten. U gaat 4 keer per dag meten: nuchter, 2 uur na ontbijt, 2 uur na lunch en 2 uur na diner. De streefwaarde nuchter is een glucose lager of gelijk aan 5.3. De streefwaarde 2 uur na de maaltijd is een glucose lager of gelijk aan 6.7.

Soms kan het zo zijn dat ondanks het dieet en beweging, de glucosewaarden te hoog blijven. Dan moet gestart worden met insuline via injecties. Wie tegen het einde van de zwangerschap verhoogde glucosewaarden heeft, hoeft niet altijd behandeld te worden met insuline. Vaak zijn het opvolgen van het voedingsadvies en meer bewegen voldoende om de glucose goed te houden. Wie vóór de 20e week van de zwangerschap verhoogde glucosewaarden heeft, moet vaker behandeld worden met insuline.

Het spuiten van insuline kan geen kwaad voor de baby. De placenta laat wel glucose door, maar geen insuline. Op die manier komt de insuline niet bij de baby terecht.

Bij hoge glucosewaarden krijgt het ongeboren kind een hoog aanbod van suiker. Het te veel aan suiker wordt met behulp van insuline in de cellen gebracht. Maar alle suiker die niet wordt gebruikt voor energie, wordt omgezet naar vet. Hierdoor gaat het kind te snel groeien en wordt het te groot en te zwaar, wat kan leiden tot een moeilijkere bevalling met meer risico’s voor moeder en kind.

Moeder

Na de bevalling verdwijnen de zwangerschapshormonen die de insuline tegenwerken. Dan komen de suikers weer snel op een normaal peil. Doorgaans is de glucose binnen 24 uur weer goed. Na de bevalling kan gestopt worden met de insulinebehandeling. Het gebeurt zelden dat de diabetes na de bevalling blijft bestaan bij de moeder. Wel heeft de vrouw 50 procent kans om op latere leeftijd diabetes te ontwikkelen. Ook na de geboorte van het kind blijft het van belang 1 keer per jaar de glucose te laten meten bij de huisarts. U wordt hiervoor niet automatisch opgeroepen, dus plan hiervoor zelf jaarlijks een afspraak.

Kind

Kort na de geboorte kan de glucose bij de baby te laag zijn. Daarom wordt het kind na de geboorte gecontroleerd op glucose. Mocht de bloedsuiker te laag zijn, dan wordt dit opgevangen door de baby een glucose-infuus te geven totdat de waarden zijn hersteld. Het kind wordt voor het glucose-infuus opgenomen op de afdeling Neonatologie van het Juliana Kinderziekenhuis welke op dezelfde afdeling gelegen is als de afdeling Verloskunde. Voor het kind zijn er geen blijvende gevolgen van de zwangerschapsdiabetes.

Bij een volgende zwangerschap is de kans groot dat de zwangerschapsdiabetes terugkomt. Meld dit dus tijdig bij uw verloskundige.

Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben, dan kunt u bellen met de diabetesverpleegkundigen:

• Telefonisch spreekuur diabetesverpleegkundigen op maandag tot en met vrijdag van 9.00-9.30 uur en 14.00-14.30 uur.
• Telefoon 070-210 2605.
• Meer informatie leest u op de website van  Diabetesvereniging Nederland.