Als uw nieren onvoldoende functioneren is het noodzakelijk hun functie te ondersteunen of over te nemen met hulp van nierfunctievervangende apparaten. In deze patiënteninformatie leest u over de nieren, de nierfunctievervangende therapieën en apparaten.

De nieren zijn twee boonvormige organen, die elk aan de achterkant van het lichaam, links en rechts naast de wervelkolom, ter hoogte van het middel liggen. De nieren krijgen zuurstofrijk bloed van de nierslagader, een zijtak van de grote lichaamsslagader (aorta).

De nieren hebben de volgende belangrijke functies:

• Het verwijderen van afvalstoffen
  In het menselijk lichaam worden allerlei stoffen geproduceerd. Uiteindelijk blijven afvalstoffen over. De nieren maken urine aan en de afvalstoffen worden met de urine uit het lichaam verwijderd. Ook voeren de nieren overtollige stoffen, zoals zouten en zuren, af.
• Het regelen van de vochtbalans
  Het menselijk lichaam bestaat voor 80 procent uit water. De nieren zorgen voor een zo constant mogelijke samenstelling van dit water en voeren het teveel aan vocht af. Samen met de afvalstoffen verlaat het vocht het lichaam in de vorm van urine.
• Het aanmaken van hormonen
  Hormonen zijn stoffen die zorgen dat bepaalde processen in het lichaam goed verlopen. De nieren maken een aantal belangrijke hormonen aan, die nodig zijn voor:
  • het regelen van de bloeddruk
  • het kalkgehalte in het bloed

De medische term voor een verminderde functie (werking) van de nieren is nierinsufficiëntie. Dit kan chronisch of acuut optreden. Bij patiënten op de Intensive Care is meestal sprake van een acute nierinsufficiëntie. Het gevolg is een plotseling en ernstig nierfunctieverlies. Dit wordt meestal veroorzaakt door onvoldoende doorbloeding van de nieren. Deze verminderde doorbloeding kan verschillende oorzaken hebben. De Intensive Care arts heeft de oorzaak hiervan met u besproken. Mocht u hier nog vragen over hebben, dan kunt u die altijd aan de arts of verpleegkundige stellen.

Door de verminderde doorbloeding beschadigen de cellen in de nieren, waardoor ze niet goed meer functioneren. De productie van urine neemt af of stopt helemaal, waardoor het lichaam (een deel van) de afvalstoffen en overtollig vocht niet meer kwijtraakt. Om ervoor te zorgen dat de afvalstoffen en overtollig vocht wel uit het lichaam worden verwijderd, is dialyse (bloedzuivering) noodzakelijk.

Het duurt meestal 6 weken voordat de nierfunctie is hersteld en de nieren weer goed werken. De gestarte dialyse kan in deze weken worden verminderd en worden gestopt. Er is een mogelijkheid dat de cellen in de nieren onherstelbaar zijn beschadigd. Er is dan sprake van chronische nierinsufficiëntie.

Gedurende de opname in het ziekenhuis zal er gekeken worden welke vervolgbehandeling nodig is.

Op de Intensive Care worden 2 manieren van dialyse gebruikt:

• Intermitterende (met onderbrekingen) hemodialyse
• Continue VenoVeneuze HemoDialyse (CVVHD). Deze vorm van dialyse wordt het meeste toegepast op de Intensive Care.

Intermitterende hemodialyse

Dit is de meest bekende vorm van dialyse. Hierbij wordt het bloed via een slangetje naar het dialyseapparaat geleid. In dit apparaat bevindt zich een kunstnier met een filter, die het bloed zuivert van alle afvalstoffen.

Om goed toegang tot de bloedbaan te krijgen, krijgt de patiënt een infuusnaald in een ader. Meestal is dit een ader in de hals of in de lies.

De intermitterende hemodialyse duurt 3 tot 5 uur per keer. In deze tijd wordt het bloed continue rondgepompt, totdat voldoende afvalstoffen en vocht zijn verwijderd.

Op de Intensive Care beslist de arts aan de hand van bloeduitslagen elke ochtend of intermitterende hemodialyse nodig is.

Verpleegkundigen van de dialyseafdeling bedienen het hemodialyse apparaat.

Continue VenoVeneuze HemoDialyse (CVVHD)

Als intermitterende hemodialyse een te zware belasting is voor de patiënt, wordt vaak besloten tot CVVHD. De arts bespreekt dit met u.

Het grootste verschil tussen een intermitterende hemodialyse en een CVVHD is de duur van de dialyse. Bij een intermitterende dialyse duurt het zuiveren van het bloed telkens drie tot vijf uur, maar bij CVVHD wordt het bloed continu (24 uur per dag) gezuiverd.

Ook wordt bij beide vormen van dialyse meerdere keren per dag het bloed gecontroleerd om te kijken of het voldoende wordt gezuiverd.

De CVVHD-machine wordt bediend door de verpleegkundigen van de Intensive Care.

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stelt deze gerust aan de artsen of verpleegkundigen van de Intensive Care. Dit kunt u ook telefonisch doen: (070) 210 4955.