Licht traumatisch hoofd- en hersenletsel bij kinderen

Hersenschudding

Uw kind heeft een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel opgelopen. De oorzaak is een ongeluk, een klap tegen het hoofd of een snelle beweging van het hoofd. Wij noemen dit ook wel een hersenschudding. In deze folder krijgt u informatie over de mogelijke gevolgen. De arts heeft u al enkele adviezen gegeven. In deze informatie kunt u deze nog een keer nalezen.

Bij licht traumatisch hersenletsel zijn de hersenen voor korte tijd letterlijk door elkaar geschud. Als gevolg daarvan kan er korte tijd bewustzijnsverlies en/of geheugenverlies optreden. Het bewustzijnsverlies kan enkele seconden duren tot maximaal vijftien minuten. Als dit langer duurt, spreken we van een matig of ernstig letsel. Als er geen bewustzijnsveranderingen optreden, is alleen sprake van hoofdletsel. De kans is groot dat er dan met de hersenen niets is gebeurd.

Door de hersenschudding kan uw kind zich soms niets meer herinneren van het ongeluk. Het kan zelfs zo zijn dat uw kind zich niets herinnert van een kortere of langere periode vóór het ongeluk. Meestal komen de herinneringen tot vlak voor het ongeluk snel weer terug.

Ook kan het zijn dat uw kind zich niets meer herinnert van de periode ná het ongeluk. Dit kan enige tijd duren. Dit verschilt per kind. We noemen dit posttraumatische amnesie (PTA). Omdat de hersenen tijdens deze periode geen informatie opslaan, verdwijnt de PTA achteraf meestal niet. Het heeft dan ook geen zin om te blijven zoeken naar deze herinneringen. Hoe ernstiger het traumatisch hersenletsel is, hoe langer het bewustzijnsverlies en de PTA duren.

Een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel is meestal een onschuldige aandoening. In bijzondere gevallen kunnen zich tijdens de eerste 24 uur toch gevaarlijke gevolgen voordoen. Tegenwoordig kunnen artsen goed voorspellen bij welke patiënten gevaarlijke gevolgen kunnen optreden. Als uw kind van de arts naar huis mag, kunt u er vanuit gaan dat de arts de kans op een mogelijk gevaarlijk gevolg niet verwacht.

Wij adviseren u uw kind de eerste 24 uur na het ongeval om de 1 à 2 uur wakker te maken. Dit geldt voor overdag én ’s nachts. Op deze manier kunt u een eventuele problemen bij uw kind snel herkennen. Overtuig uzelf ervan dat uw kind elke keer helemaal goed aanspreekbaar is en nog weet waar hij of zij is. Wanneer uw kind op een andere manier dan normaal wakker wordt of reageert (suffer wordt of gaat braken) moet u zo snel mogelijk contact met ons opnemen. Denk hierbij aan suf zijn of overgeven.

Vooral wanneer uw kind buiten bewustzijn is, moet u direct 112 bellen.

Een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel gaat meestal voorbij zonder restverschijnselen. In de eerste dagen of weken hebben veel patiënten last van posttraumatische klachten. Dit zijn klachten die optreden na een ongeluk (trauma):

• zeurende hoofdpijn
• snel geïrriteerd
• emotioneel
• gevoelig voor licht en geluid
• snel moe.

Dit is heel normaal en meestal niets om u zorgen over te maken. Probeer uw kind voor te bereiden dat dit kan gebeuren. Vertel dat het heel normaal is en dat het vanzelf met rust beter zal gaan. Bij een kleine groep patiënten blijven de klachten langer bestaan, soms wel maanden. Het is dan belangrijk de invloed van extra factoren te onderzoeken.

Hieronder staat een overzicht van verschijnselen waar uw kind nog enige tijd last van kan hebben:

• hoofdpijn
• duizeligheid
• wazig zien
• trager informatie opnemen
• geheugen- en concentratieproblemen
• moeite met aandachts- en inspanningstaken
• sneller moe zijn, slaperigheid
• sneller geïrriteerd zijn
• overgevoeligheid voor licht en geluid
• oorsuizen en gehoorverlies.

In deze periode is bedrust niet nodig. Het is wel verstandig om het wat rustiger aan te doen.

U moet voorkomen dat uw kind in de komende periode meer klachten krijgt of dat bestaande klachten erger worden. Daarom geven wij u hieronder enkele adviezen over activiteiten.

Eerste dagen na thuiskomst

• Uw kind hoeft niet de hele dag op bed te blijven liggen. Bouw de tijd in bed rustig af. Uw kind is dan binnen enkele dagen weer volledig op de been.
• Laat uw kind weinig televisie kijken, de computer gebruiken of videospelletjes spelen.
• Daarmee kunt u de pijn onderdrukken. Uw kind kan dan overdag zo normaal mogelijk leven en ’s nachts goed slapen.

Lange termijn

• Na het doormaken van licht traumatisch hoofd-/hersenletsel kunnen kinderen het beste zelf aangeven of ze weer in staat zijn om (buiten) te spelen of te sporten. Het is verstandig om grote lichamelijke inspanning en contactsporten even uit te stellen.
• Ook als uw kind nog klachten heeft, kan het op zich geen kwaad om uw kind weer naar school te laten gaan. Het is nooit bewezen dat de klachten bij schoolwerk toenemen of langer blijven bestaan. Ook hier geldt: bouw het aantal schooldagen langzaam op en informeer de leerkracht.

Als u één van de volgende veranderingen opmerkt bij uw kind, neem dan direct contact op met de behandelend arts:

• in de eerste dagen of weken merkt u dat uw kind achteruit gaat
• hoofdpijn
• uw kind geeft veel over
• uw kind is in de war
• uw kind is moeilijk te wekken, komt suf over

De ernst van de klachten neemt meestal vanzelf af. Bij een kleine groep patiënten kunnen de klachten langer dan 6 maanden blijven bestaan. Mogelijke gevolgen op de lange termijn kunnen zijn:

• lichamelijke klachten
• hoofdpijn
• overgevoelig voor licht/geluid
• duizelig, evenwichtsproblemen
• moe
• slaapproblemen
• minder reuk of smaak
• problemen met gedrag en emoties
• prikkelbaar
• impulsief
• labiel en last van stemmingswisselingen
• weinig tot geen initiatief
• problemen met denken
• aandachts- en concentratieproblemen
• geheugenproblemen

Als dit soort klachten langer dan 6 maanden bij uw kind aanhouden, adviseren wij u hierover met uw huisarts te praten. In overleg met uw huisarts kunt u een kinderneuroloog bezoeken. De kinderneuroloog bekijkt of (neuropsychologisch) onderzoek naar de aard van de klachten zinvol is. Wanneer uw kind later voor deze of andere klachten weer een arts bezoekt, zeg dan altijd dat hij of zij licht traumatisch hoofd-/hersenletsel heeft opgelopen. Zelfs als dit al enige tijd geleden is. De arts kan hier dan rekening mee houden. Juist in deze gevallen is een goede begeleiding nodig om late gevolgen van licht schedel-hersenletsel te voorkomen.

Voor vragen belt u het algemene nummer van het ziekenhuis:

• telefoonnummer:(070) 210 0000
• Dit nummer is alle dagen van de week, dag en nacht bereikbaar
• Vraagt u naar de afdeling Kinderneurologie

Deze adviestekst voor schriftelijke patiënteninformatie voldoet aan de richtlijn ‘Opvang van patiënten met licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)’, welke op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie is opgesteld door de richtlijnwerkgroep LTH in samenwerking met het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO. De adviestekst voor schriftelijke patiënteninformatie is ontwikkeld door de CBO-richtlijnwerkgroep in samenwerking met de Hersenstichting.