Duizeligheid/draaiduizeligheid - Benigne Paroxysmale Positieafhankelijke Draaiduizeligheid (BPPD)
Laatste wijziging: 14-11-2024 Foldernummer: 2296
Uw behandelteam heeft bij u BPPD vastgesteld of heeft het vermoeden dat u dit probleem heeft. In deze patiënteninformatie geven wij uitleg over deze aandoening.
In het HagaZiekenhuis is een team die patiënten met duizeligheidsklachten onderzoekt, behandelt en begeleidt. Dit team bestaat uit: KNO-artsen, neurologen, radiologen en fysiotherapeuten. Zij kunnen uw specifieke vragen beantwoorden.
Wat is Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD)?
- Benigne betekent goedaardig/ongevaarlijk.
- Paroxysmale betekent in aanvallen optredend.
- BPPD betekent dus goedaardige, kortdurende duizeligheidsaanvallen.
Deze ontstaan als het hoofd van positie verandert ten opzichte van de zwaartekracht.
Kenmerkend voor de draaiduizeligheidsaanvallen is dat ze kort duren; meestal houden ze niet langer dan een minuut aan. Ze ontstaan na het maken van een speciale beweging met het hoofd (bijvoorbeeld omdraaien in bed of in bed gaan liggen, omhoog kijken of bukken). Hoe sneller het hoofd wordt bewogen, hoe heviger de klachten zijn.
Ook kan de duizeligheid gepaard gaan met misselijkheid en soms met braken. Daarnaast kan er tussendoor sprake zijn van een zweverig gevoel en kan het de balans beïnvloeden.
Voor gesproken uitleg, kunt u kijken op: https://www.thuisarts.nl/positieduizeligheid/ik-wil-epley-beweging-doen
Hoe stelt men de diagnose?
De diagnose BPPD kan worden vastgesteld aan de hand van uw klachten en bevindingen bij lichamelijk onderzoek (provocatietest). Een neuroloog, KNO-arts, huisarts en gespecialiseerde fysiotherapeut kunnen de diagnose stellen en vervolgens overgaan tot behandeling.
Wat zijn de oorzaken?
BPPD wordt veroorzaakt door loszittende kristallen in het evenwichtsorgaan. Deze kristallen kunnen losraken door een infectie in het oor, een ongeval met een klap op het hoofd, langdurige bedrust of door het ouder worden. In de meeste gevallen is het niet geheel duidelijk wat de oorzaak is.
Het evenwichtsorgaan zit in het binnenoor en bestaat uit drie halfcirkelvormige kanalen (zie afbeelding 1) die gevuld zijn met een vloeistof. Bij beweging van het hoofd gaat de vloeistof stromen. Zintuig haarcellen (kleine haartjes die in de vloeistof uitsteken) buigen door de stroming om. De verandering van de haarcellen wordt doorgegeven aan de hersenen. De hersenen weten door de informatie uit het evenwichtsorgaan hoe het hoofd beweegt en in welke stand het hoofd staat.
In het centrum zitten aan de halfcirkelvormige kanalen twee zakjes. Deze onderdelen geven informatie over versnellen, zoals in de auto of in een lift. Deze zakjes zijn gevuld met vloeistof en zintuig haarcellen. Op deze zintuig haarcellen liggen kleine kristallen (oorsteentjes) (zie afbeelding 2). Ook deze zintuig haarcellen en kristallen geven aan de hersenen door in welke houding het hoofd zich bevindt.
Als de kristallen loslaten, kunnen deze in de halfcirkelvormige kanalen terecht komen (zie afbeelding 3). Bij beweging van het hoofd bewegen de kristallen mee in de halfcirkelvormige kanalen. Dit leidt tot prikkeling van het evenwichtsorgaan en ze veroorzaken een kortdurende draaiduizeligheid.
Behandeling
Een BPPD is veelal te behandelen door een Epley manoeuvre (handeling). Met deze manoeuvre worden de kristallen uit de halfcirkelvormige kanalen verplaatst, waardoor u minder last heeft van de draaiduizeligheid. Deze manoeuvre wordt hieronder uitgelegd. Iedere positie wordt ongeveer 30 tot 60 seconden aangehouden. Tijdens en na deze behandeling kunt u duizelig en misselijk worden. Deze klachten kunnen tot twee dagen na de behandeling aanwezig blijven. Vaak zijn goede resultaten te halen met een Epley manoeuvre. De kans op goed resultaat is 80 - 90%, bij een goede uitvoering.
Als de klachten niet zijn afgenomen nadat de Epley manoeuvre twee keer (op verschillende momenten) is uitgevoerd, adviseren wij u om contact op te nemen met een fysiotherapeut gespecialiseerd in duizeligheid, zie: https://www.kenniscentrumduizeligheid.nl/kenniscentrum-duizeligheid/Fysiotherapeuten-en-oefentherapeuten
Het kan namelijk zijn dat er een ander type manoeuvre nodig is om de kristallen weg te krijgen uit de halfcirkelvormige kanalen. BPPD kan spontaan herstellen. Het behandelen met een manoeuvre leidt tot sneller resultaat.
Bijlagen:
- Epley manoevre voor de rechterzijde
- Epley manoevre voor de linkerzijde
Epley manoeuvre voor de rechterzijde (maximaal 1x per dag uitvoeren en nooit beide kanten op dezelfde dag behandelen)
Bent u al onder behandeling? Doe de Epley dan alleen als uw therapeut dit nadrukkelijk geadviseerd heeft.
Kijk voor instructies op film: https://www.hagaziekenhuis.nl/epley/
Epley manoeuvre voor de linkerzijde (maximaal 1x per dag uitvoeren en nooit beide kanten op dezelfde dag behandelen)
Bent u al onder behandeling? Doe de Epley dan alleen als uw therapeut dit nadrukkelijk geadviseerd heeft.
Kijk voor instructies op film: https://www.hagaziekenhuis.nl/epley/
Heeft u nog vragen?
Neemt u dan u contact op met:
- Polikliniek KNO locatie Den Haag, telefoonnummer (070) 210 2602
- Polikliniek KNO locatie Zoetermeer, telefoonnummer (070) 346 2593
- Polikliniek Fysiotherapie Den Haag, telefoonnummer (070) 210 2392
Illustraties: Medical Visuals, Arnhem
Wat vindt u van deze patiënteninformatie?
Wij horen graag uw mening over deze folder. Wilt u na het lezen enkele vragen beantwoorden? U vindt de vragen via deze link: https://folders.hagaziekenhuis.nl/2228. Dank u wel.
Spreekt u geen of slecht Nederlands?
De informatie in deze folder is belangrijk voor u. Als u moeite heeft met de Nederlandse taal, zorg dan dat u deze folder samen met iemand leest die de informatie voor u vertaalt of uitlegt.
Do you speak Dutch poorly or not at all?
This brochure contains information that is important for you. If you have difficulty understanding Dutch, please read this brochure with someone who can translate or explain the information to you.
Czy Państwa znajomość języka niderlandzkiego jest żadna lub słaba?
Informacje zawarte w tym folderze są ważne dla Państwa. Jeśli język niderlandzki sprawia Państwu trudność, postarajcie się przeczytać informacje zawarte w tym folderze z kimś, kto może Państwu je przetłumaczyć lub objaśnić.
Hollandaca dilini hiç konuşamıyor musunuz veya kötü mü konuşuyorsunuz?
Bu broşürdeki bilgi sizin için önemlidir. Hollandaca dilinde zorlanıyorsanız, bu broşürü, size tercüme edecek ya da açıklayacak biriyle birlikte okuyun.
إذا كنتم لا تتحدثون اللغة الهولندية أو تتحدثونها بشكل سيء إن المعلومات الموجودة في هذا المنشور مهمة بالنسبة لكم. إذا كانت لديكم صعوبة في اللغة الهولندية، فاحرصوا عندئذ على قراءة هذا المنشور مع شخص يترجم المعلومات أو يشرحها لكم.