Uw behandelend arts en/of verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van een thiopurine. Hieronde krijgt u informatie over de werking en het gebruik van dit medicijn en hoe u moet handelen in geval van bijwerkingen.

Deze folder is echter géén vervanging van de bijsluiter. Hebt u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u daarmee bij uw behandelend arts of verpleegkundige terecht.

Algemeen

Voorbeelden uit de groep van thiopurines zijn:

• Azathioprine (Imuran®)
• 6-mercaptopurine (Purinethol®)
• 6-thioguanine (Thiosix®, Lanvis®)

De behandeling van auto-immuunhepatitis bestaat vaak uit de combinatie van prednison met een thiopurine. Beide middelen onderdrukken het immuunsysteem. Prednison werkt snel en wordt vaak in hoge dosering voorgeschreven welke snel afgebouwd wordt tot een lagere dosering. De thiopurine werkt meestal pas na 4-6 weken, omdat er eerst een spiegel moet worden opgebouwd. Door het gebruik van een thiopurine wordt de zogenoemde ‘overactieve afweer’ onderdrukt en daarmee de activiteit van de chronische leverontsteking onderdrukt.

In hoge doseringen wordt een thiopurine ook gebruikt als chemotherapie bij patiënten met kanker . De dosering van thiopurine is bij  auto- immuunhepatitis echter veel lager dan bij de behandeling van kwaadaardige aandoeningen (kanker). Hierdoor zullen de bijverschijnselen ook minder vaak voorkomen en milder van aard zijn. Dit is belangrijk om te weten, omdat het mogelijk is dat de bijsluiter die u van uw apotheek krijgt, gericht is op mensen met kwaadaardige aandoeningen (kanker).

Wanneer blijkt dat u goed op het middel reageert en er geen bijwerkingen optreden, kan thiopurine langdurig gebruikt worden.

Aangezien een thiopurine soms schadelijk kan zijn voor de leverfunctie en voor de aanmaak van de bloedlichaampjes wordt voor aanvang van de therapie bloed bij u afgenomen om uw leverfunctie en de aanmaak van bloedlichaampjes te controleren. Tijdens de therapie wordt uw bloed regelmatig gecontroleerd.

Doseringen

Gebruik altijd de dosering die uw arts u heeft voorgeschreven en nooit meer of minder.

Wanneer innemen?

De thiopurine dient u tijdens of direct na de maaltijd in te nemen. Als u vergeten bent de tabletten in te nemen, neem ze dan op een later tijdstip nog dezelfde dag in. Als u er de volgende dag achter komt dat u ze vergeten bent, neemt u ze dan niet alsnog in. U neemt dan gewoon uw medicijnen in zoals u gewend bent.

Neem de tabletten ten minste 1 uur vóór of 2 uur na melk of zuivelproducten in.

Indien u misselijk wordt van de thiopurine, adviseren wij u de tabletten over de dag te verdelen, of 's avonds voor het slapen gaan in te nemen.

Over het algemeen wordt thiopurine goed verdragen. De meeste bijwerkingen treden op in de eerste uren of dagen na het starten. U kunt dan last krijgen van een verminderde eetlust, misselijkheid, braken of diarree.

Gebruikt u voor langere tijd thiopurine, dan heeft u een kleine kans op de volgende bijwerkingen:

• Infecties zoals tandvleesontsteking of keelpijn in combinatie met koorts. Dit wordt veroorzaakt door het remmende effect van het geneesmiddel op het beenmerg waar bloedcellen worden gemaakt. Hierdoor kan een storing in de aanmaak van witte bloedcellen optreden. De witte bloedcellen zorgen in ons lichaam voor de afweer en beschermen ons tegen ziekteverwekkers onder andere bacteriën, virussen en schimmels. Dit wordt gecontroleerd bij het laboratoriumonderzoek.
• Wratten veroorzaakt door een virus. U bent door uw verminderde afweer gevoeliger voor zo’n virus.
• Spontane blauwe plekken en/of regelmatige bloedneuzen. Dit kan het gevolg zijn van een verminderde aanmaak van bloedplaatjes.
• Een gele verkleuring van het oogwit of van de huid kan optreden.
• In zeldzame gevallen treedt in het begin van de behandeling een alvleesklierontsteking (pancreatitis) op. Dit uit zich door een heftige pijn in de bovenbuik of rug die niet goed reageert op paracetamol
• Er is een licht verhoogde kans op huidkanker en lymfklierkanker bij het gebruik van thiopurines.

Mocht u last krijgen van bijwerkingen of klachten zoals koorts, koude rillingen, gele huid, hevig braken, blauwe plekken, bloedneuzen of hevige (buik)pijn, neemt u dan contact op met uw arts of verpleegkundige. Neem buiten kantooruren contact op met de (dienstdoende) huisarts of de dienstdoende maag-, darm-, leverarts. Omdat een thiopurine de afweer vermindert, bent u meer vatbaar voor infecties. Vermijd daarom intiem contact met mensen die een infectie (bijvoorbeeld griep) doormaken.

Als u naast de thiopurine ook urinezuur verlagende middelen gebruikt (middelen tegen jicht, bijvoorbeeld Zyloric of Allopurinol) vragen wij u uw arts hiervan op de hoogte te stellen. Gebruikt u bloedverdunners, meld het gebruik van thiopurine dan aan de trombosedienst.

Interacties met andere stoffen: Wees voorzichtig met alcohol. Alcohol verhoogt de kans op leverafwijkingen bij gelijktijdig gebruik met een thiopurine.

Meld altijd aan de arts dat u een thiopurine gebruikt. Deze kan de werkzaamheid van sommige soorten vaccins verminderen en de kans op bijwerkingen door de vaccins vergroten. Vaccinatie met een verzwakt levend vaccin, zoals bof, mazelen, rode hond (BMR), gele koorts of BCG moeten vermeden worden tijdens het gebruik van een thiopurine.

Overleg met uw apotheker of arts indien u moet worden gevaccineerd. U komt in aanmerking voor de jaarlijkse griepprik vanwege de licht verminderde afweer. U kunt hiervoor terecht bij de huisarts. De griepprik beschermt helaas niet tegen alle griepsoorten die er zijn.

Vruchtbaarheid

Geneesmiddelenonderzoek naar het gebruik van een thiopurine heeft geen ongunstige invloed op de vruchtbaarheid van mannen en vrouwen aangetoond. Overleg als u een zwangerschapswens hebt met uw behandelend arts over uw medicatie.

Zwangerschap

In het algemeen wordt geprobeerd om medicijngebruik tijdens de zwangerschap te vermijden. Toch is het vaak nodig om met thiopurine door te gaan. Een opvlamming van de ziekte wordt namelijk schadelijker geacht voor moeder en kind dan de behandeling met thiopurine. Een thiopurine kan in het algemeen veilig worden gebruikt tijdens de zwangerschap. Ook geeft het gebruik van thiopurines door zowel mannen als vrouwen géén verhoogd risico geeft op aangeboren afwijkingen.

Borstvoeding

Thiopurine komt in kleine hoeveelheden in de moedermelk. U kunt het geneesmiddel veilig gebruiken bij het geven van borstvoeding. Overleg altijd met uw behandelend arts als u een zwangerschapswens heeft.

Thiopurine is onder andere geregistreerd voor de behandeling van leukemie. Vandaar dat u in de bijsluiter strenge hygiënische adviezen aantreft.

In de (veel lagere) dosering waarin thiopurine wordt gebruikt in de behandeling van de auto-immuunhepatitis volstaat u met normale hygiëne.

Ziet u bij het openmaken van de verpakking kapotte tabletten? Sluit de verpakking dan weer goed en breng deze terug naar de apotheek.

Voorkom dat poeder van de tabletten zich door het huis verspreidt, anders kunnen uw huisgenoten er mee in aanraking komen.

Krijgt u wat poeder uit gebroken tabletten op uw huid of in uw ogen? Was uw huid dan goed af. Spoel uw ogen met veel water.

Patiënten die thiopurine gebruiken, kunnen een verhoogd risico lopen op huidproblemen, waaronder huidkanker. Vermijd daarom een te grote blootstelling aan zonlicht en uv-straling. Gebruik zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor. Wij raden het gebruik van een zonnebank af.

Als u na het lezen van deze folder nog vragen hebt, neem dan contact op met uw arts of verpleegkundige.