Functionele Neurologische Stoornis (FNS)
Laatste wijziging: 01-07-2024 Foldernummer: 2622
Wat is FNS?
Bij Functionele Neurologische Symptomen (FNS) werken de hersenen en/of zenuwen niet goed samen. Hierdoor ontstaan neurologische klachten, zoals spierzwakte of verlammingen, een veranderd gevoel of ongecontroleerde bewegingen, bijvoorbeeld trillen. Verder kan er sprake zijn van aanvallen, lijkend op flauwvallen, of kan de patiënt minder goed horen, zien of ruiken. Ook kan u moeite hebben met denken, onthouden en spreken. Deze symptomen kunnen apart of samen voorkomen.
“Als mensen computers zouden zijn, zou het probleem bij functionele neurologische symptomen te vergelijken zijn met een software probleem.”
Er is niets mis met de bedrading of de chips, de computer werkt goed, maar een van de programma’s ('het functioneren') doet het niet goed. Als het programma niet goed werkt, loopt de computer vast of werkt deze heel langzaam. In dit geval zou het niet helpen om de computer open te maken en de onderdelen te bekijken. U zou niets zien als u een scan van de computer maakt. De oplossing is het opnieuw programmeren van de computer.
Mensen zijn natuurlijk wel veel ingewikkelder dan computers. Maar onze gedragingen, belevingen, gedachten en emoties kunnen gezien worden als onze programma's.
Waarom patiënten last krijgen van FNS is nog niet bekend. Verschillende factoren kunnen invloed hebben op deze klachten. Soms is er een uitlokkende oorzaak bijvoorbeeld: een ongeluk, een ziekte, een medische ingreep, het starten of veranderen van medicijnen. Ook lichamelijke en/of emotionele overbelasting of stress kan dit veroorzaken. Soms is er geen oorzaak aan te wijzen. Pijn, piekeren, angst of een verstoorde balans kunnen ook invloed hebben. Het herkennen van deze oorzaken kan helpen bij de behandeling van FNS.
Diagnose
De neuroloog stelt de diagnose FNS. Dit kan ingewikkeld zijn. De klachten van de patiënt en het resultaat van het neurologisch onderzoek helpen hierbij. Radiologisch onderzoek, als een CT-scan, MRI, e.d., kan de diagnose FNS niet vaststellen. Scans tonen bij FNS geen schade in het zenuwstelsel of de hersenen aan.
Er is een probleem in het samenwerken van de hersenen en zenuwen (functioneren). Dat is niet te zien op een scan, omdat er met de hersenen en de zenuwen zelf niets mis is. Denkt u aan de computer en het programma hierboven.
Behandeling
Er bestaan meestal geen snelle oplossingen voor FNS, maar er zijn wel behandelingen die FNS klachten verminderen.
Patiënten die verbeteren, zeggen achteraf dat het begrijpen van de diagnose belangrijk is. Soms heeft dit meteen effect, soms duurt dit langer. Ook het opnieuw aanleren van normale bewegingen is een goede manier om de klachten te verminderen. (U kunt dit zien als een nieuwe app of een nieuw programma installeren.)
Dit kan met speciale oefen- of fysiotherapie. Binnen de behandeling is het van belang, dat u goed leert herkennen welke oorzaken van invloed zijn op de klachten. Naast oefen-of fysiotherapie kan begeleiding door een psycholoog of psychiater ook nodig zijn. In sommige gevallen zijn er medicijnen die uw herstel kunnen bevorderen. De behandeling wordt altijd specifiek op uw situatie en omstandigheden afgestemd.
Revalideren
Patiënten met FNS hebben vaak klachten als: spierzwakte, trillen, schokken en vermoeidheid. Soms weten patiënten niet zo goed hoe hun lijf in elkaar zit. Deze klachten kunnen erger worden door veel moeite te doen. Om dit aan te kunnen pakken, moeten activiteiten langzaam worden opgebouwd.
Veel patiënten merken dat hun energie wisselt. De ene dag gaat beter dan de andere. Op goede dagen probeert u zoveel mogelijk te doen. U probeert zelfs activiteiten in te halen van dagen dat het minder goed ging. Maar door te veel te doen nemen de klachten vaak toe. Het voelt alsof u weer terug bent bij af (zie grafiek 1 van figuur 1). Onthoud dat herstel nooit in een rechte lijn omhoog gaat, maar altijd op en neer. Revalideren gaat goed zolang het bijvoorbeeld zoals grafiek 2 gaat. Als u grafiek 2 lang genoeg volhoudt, gaat deze uiteindelijk over naar grafiek 3.
Figuur 1: belasting en belastbaarheid (eigen ontwerp)
Vaak doen patiënten op goede dagen te veel, en op mindere dagen te weinig (grafiek 1). Dit komt vaker voor bij patiënten die revalideren. Oefen- en fysiotherapeuten kunnen hierbij helpen. Deze professionals zijn gewend om een persoonlijk beweegprogramma op te stellen, dat rekening houdt met de klachten en de mogelijkheden van de patiënt. Zo kan de patiënt stap voor stap verbeteren. Voor een goede revalidatie van de patiënt is het belangrijk dat ook de mensen om de patiënt heen begrijpen wat er aan de hand is.
Meer informatie
Meer informatie over Functionele Neurologische Stoornis (FNS) is te vinden op:
Wat vindt u van deze patiënteninformatie?
Wij horen graag uw mening over deze folder. Wilt u na het lezen enkele vragen beantwoorden? U vindt de vragen via deze link: https://folders.hagaziekenhuis.nl/2228. Dank u wel.
Spreekt u geen of slecht Nederlands?
De informatie in deze folder is belangrijk voor u. Als u moeite heeft met de Nederlandse taal, zorg dan dat u deze folder samen met iemand leest die de informatie voor u vertaalt of uitlegt.
Do you speak Dutch poorly or not at all?
This brochure contains information that is important for you. If you have difficulty understanding Dutch, please read this brochure with someone who can translate or explain the information to you.
Czy Państwa znajomość języka niderlandzkiego jest żadna lub słaba?
Informacje zawarte w tym folderze są ważne dla Państwa. Jeśli język niderlandzki sprawia Państwu trudność, postarajcie się przeczytać informacje zawarte w tym folderze z kimś, kto może Państwu je przetłumaczyć lub objaśnić.
Hollandaca dilini hiç konuşamıyor musunuz veya kötü mü konuşuyorsunuz?
Bu broşürdeki bilgi sizin için önemlidir. Hollandaca dilinde zorlanıyorsanız, bu broşürü, size tercüme edecek ya da açıklayacak biriyle birlikte okuyun.
إذا كنتم لا تتحدثون اللغة الهولندية أو تتحدثونها بشكل سيء إن المعلومات الموجودة في هذا المنشور مهمة بالنسبة لكم. إذا كانت لديكم صعوبة في اللغة الهولندية، فاحرصوا عندئذ على قراءة هذا المنشور مع شخص يترجم المعلومات أو يشرحها لكم.