Uw behandelend arts en/of uw anesthesioloog heeft met u gesproken over pijnstilling door middel van een katheter in de rug, oftewel een ‘ruggenprik’. Uw anesthesioloog bepaalt uiteindelijk of u hiervoor in aanmerking komt. De procedure wordt altijd door een anesthesioloog bij u uitgevoerd.

In deze folder leest u aanvullende informatie over deze manier van pijnstilling.

De pijnstillende medicatie wordt gegeven via een katheter (een dun slangetje) die tussen twee wervels wordt ingebracht in de zogenaamde epidurale ruimte. De katheter wordt aangesloten op een extern pompje, waardoor de pijnstiller gelijkmatig naar binnen wordt gepompt en zorgt voor een continue verdoving van het onderlichaam.

De epidurale pijnbestrijding kan worden toegepast bij een grote (buik)operatie, tijdens een bevalling of bij andere extreme pijn in het onderlichaam. Gestreefd wordt naar het bereiken van acceptabele pijn. Optimaal, maar niet altijd mogelijk, is het bereiken van een pijnloze situatie.

Gebruikt u bloedverdunners? Soms moet u die voor de behandeling tijdelijk stoppen wegens het risico op het ontstaan van een bloeding in de epidurale ruimte. Uw behandelend arts en/of uw anesthesioloog maakt hierover duidelijke afspraken met u. Vraag er zo nodig om.

• Voorafgaande aan de procedure krijgt u een infuus en wordt u aangesloten aan de bewakingsapparatuur. Regelmatig zal uw bloeddruk en pols worden gemeten.
• Het plaatsen van de katheter vindt vrijwel altijd zittend plaats met voorovergebogen rug.
• De anesthesioloog desinfecteert eerst de huid van uw rug. Vervolgens wordt het gedeelte van de huid waar geprikt wordt verdoofd. Daarna wordt de katheter geplaatst. U zult hier niet veel van merken. Toediening van de pijnstillende medicatie zal vervolgens geleidelijk (in ongeveer 20 minuten) leiden tot pijnstilling doordat het transport van pijnprikkels naar het centrale zenuwstelsel, via zenuwbanen in de epidurale ruimte, wordt geblokkeerd. Het effect van de pijnblokkade zal worden bepaald d.m.v. een test met een ice-/coolpack.
• De epidurale katheter kan enkele dagen gebruikt worden, in sommige gevallen langduriger. Uw behandelend arts en/of uw anesthesioloog bepaalt wanneer de katheter verwijderd wordt. Het verwijderen is pijnloos. Eerder gestaakte bloedverdunners (zie Voorbereiding) mogen hervat worden in strikt overleg met uw behandelend arts en/of anesthesioloog!

• Bloeddrukverlaging.
  Dit doet zich voor bij 1 op 10 tot 100 patiënten. Het is het gevolg van bloedvatverwijding in het onderlichaam en kan leiden tot misselijkheid en braken. Infuusvloeistoffen en/of medicatie kunnen dit corrigeren.
• Rugpijn.
  Dit doet zich voor bij 1 op 10 tot 100 patiënten. De epidurale katheter kan soms een tijdelijk beurs gevoel geven op de plaats van de prik.
• Jeuk.
  Dit doet zich voor bij 1 op 10 tot 100 patiënten. Soms treedt ten gevolge van de pijnstillende medicatie in de epidurale ruimte een milde vorm van jeuk op. Er wordt overlegd met de anesthesioloog over alternatieve medicatie indien de jeuk onhoudbaar is.
• Blaasproblemen.
  Dit doet zich voor bij 1 op 10 tot 100 patiënten. De epidurale pijnbestrijding kan van invloed zijn op de blaasfunctie waardoor u tijdelijk niet goed kunt plassen. Daarom krijgt u zolang u een epiduraalkatheter heeft een blaaskatheter.
• Hoofdpijn.
  Dit treedt op bij 1 op 1000 tot 10000 patiënten. Het kan het gevolg zijn van het aanprikken van de met hersenvocht gevulde ruimte (spinale ruimte) waarin zich het centraal zenuwstelsel bevindt. De hoofdpijn manifesteert zich vaak de volgende dag. Het betreft een vervelende maar verder onschuldige complicatie die goed behandelbaar is.
• Rillen.
  Het kan voorkomen dat u ten gevolge van de epidurale pijnstilling gaat rillen zonder een gevoel van kou te ervaren. Dit is onschuldig en van korte duur. Veranderingen in de temperatuurszin liggen hieraan ten grondslag.
• Krachtverlies
  Ten gevolge van de epidurale pijnstilling kan (gering) krachtverlies of zwakte in de benen optreden. Dit wordt verholpen door vermindering of onderbreking van de toevoer van de epidurale pijnmedicatie.
• Gevoelprobleem. Een doof gevoel in de armen, benen of schaamstreek. Dit herstelt zich enkele uren na staking van de toevoer van de epidurale pijnmedicatie.
• Beschadiging van zenuwwortel of ruggenmerg.
  Dit doet zich voor bij 1 op 10.000 tot 200.000 patiënten.
• Ernstige allergische reactie.
  Dit doet zich voor bij 1 op 10.000 tot 200.000 patiënten. Dit zal medicamenteus bestreden worden. In extreme gevallen kan e.e.a leiden tot reanimatie en onverhoopt overlijden.
• Infectie vanuit de prikplaats.
  Dit doet zich voor bij 1 op 10.000 tot 200.000 patiënten. Bij verdenking op infectie in de epidurale ruimte wordt direct onderzoek (MRI, CT-scan) verricht en zo nodig neurochirurgische hulp ingeroepen.
• Bloeding in de epidurale ruimte.
  Dit doet zich voor bij 1 op 10.000 tot 200.000 patiënten. Bij verdenking op bloeding in de epidurale ruimte wordt direct onderzoek (MRI, CT-scan) verricht en zo nodig neurochirurgische hulp ingeroepen.

1 op 10 tot 100 = gewoon
1 op 1000 tot 10.000 = ongewoon
1 op 10.000 tot 200.000 = zeldzaam

De meeste complicaties zijn tijdelijk en zijn goed te behandelen.

Heeft u vragen, stel ze aan uw arts of aan de verpleegkundige van de afdeling.