In overleg met uw behandelend arts is besloten een blaaskatheter bij u in te brengen.

Door deze katheter kan urine rechtstreeks uit de blaas wegstromen. De katheter wordt in de blaas gebracht via de plasbuis (urethra). De urine wordt opgevangen in de urinezak.

De katheter is nodig als de urine niet goed uit de blaas wordt afgevoerd. De meest voorkomende reden om over te gaan tot het inbrengen van een katheter is retentie.

Dit is het onvermogen om de urine op natuurlijke wijze te lozen (bijvoorbeeld bij een vergrote prostaat).

Het inbrengen van een blaaskatheter gebeurt op de polikliniek of op de verpleegafdeling en wordt uitgevoerd door een arts of een verpleegkundige. U ligt tijdens het inbrengen van de katheter op uw rug. In de urethra (plasbuis) wordt glijmiddel ingespoten. Hierna kan de katheter ingebracht worden. Aan het eind van de katheter zit een ballonnetje, waarmee de katheter in de blaas op zijn plaats blijft. Dit ballonnetje is na het inbrengen van de katheter gevuld met water. De katheter wordt aangesloten op een kraantje, waarmee u de blaas elke twee á drie uur dient te legen.

Na het inbrengen van de katheter kunt u het gevoel hebben alsof u moet plassen. Dit is een reactie van de blaas op de katheter. Dit wordt ook wel ‘loze aandrang’ genoemd. De katheter kan, afhankelijk van het type katheter, onder normale omstandigheden zes tot twaalf weken blijven zitten. U krijgt een afspraak op de polikliniek als de katheter moet worden verwisseld.

Met een katheter heeft u de kans op een urineweginfectie. Dit komt omdat er een open verbinding bestaat tussen de blaas en de omgeving. Zolang de urine goed afloopt, zal deze infectie geen klachten geven. Deze infectie wordt niet behandeld, zolang de katheter nog aanwezig is. Het heen en weer schuiven van de katheter in de plasbuis kan irritatie veroorzaken.

Hierdoor kan er wat afscheiding ontstaan. Hierover hoeft u zich geen zorgen te maken, u kunt dit gewoon met een washand met water wassen. Probeer het heen-en-weerschuiven en trekken aan de katheter te voorkomen.

Een katheter levert doorgaans geen problemen op, zolang u geen infecties oploopt.

De volgende leefregels helpen u een infectie te voorkomen:

• Was regelmatig de huid rond de opening van de plasbuis met lauw water en droog de huid zorgvuldig af.
• Was uw handen voor en na het loskoppelen, vervangen of leegmaken van de katheterzak.
• Leeg de katheterzak regelmatig in het toilet en niet wachten tot de zak (over)vol zit.
• Hang de katheterzak lager dan de blaas, anders kan de urine niet uitlopen.
• Gebruik geen crème of talkpoeder in de buurt van de plasbuis, probeer elke dag een douche te nemen. Hierbij kunt u uw beenzak aanhouden, of loskoppelen en het Qufora kraantje gebruiken.
• Drink voldoende, minimaal twee liter per dag.
• Draag niet te strakke kleding. De afvoerslang mag niet geknikt of afgekneld zijn.
• Voorkom trekken etc. aan de katheter.

U kunt af en toe urine lekken via de plasbuis. Dit wordt meestal veroorzaakt door blaaskrampen. Een katheter is een lichaamsvreemd voorwerp en de blaas reageert hierop met krampen. Als u veel last heeft van blaaskrampen kan uw behandelend arts medicijnen voorschrijven en opvangmateriaal om eventueel urineverlies door de blaaskrampen op te vangen.

U krijgt een startpakket van de firma Medi Reva mee waar voldoende materiaal in zit voor de eerste week (o.a. beenzakken, nachtzakken). U bent door de verpleegkundige aangemeld en u kunt zelf telefonisch materiaal bestellen bij Medi Reva (contactgegevens vindt u in het startpakket).

Het is belangrijk overdag gebruik te maken van een kraantje. Hiermee moet u bij aandrang, of elk twee á drie uur, de blaas legen, dit om de blaas zijn veerkracht te laten behouden. In sommige situaties moet een patiënt gebruik maken van katheterzakken.

De urine die via de blaaskatheter afloopt, wordt opgevangen in de katheterzakken.

U heeft twee soorten katheterzakken meegekregen naar huis: beenzakken (500ml) en nachtzakken (2000ml). De beenzak kunt u overdag dragen onder uw kleding met behulp van beenbanden. Deze zijn elastisch en hebben klittenband. Aan de beenzak zit een kraantje waarmee u de zak kan laten leeglopen. De urine kunt u in het toilet laten lopen. Wacht niet met het leegmaken van de beenzak tot deze volledig vol is. Vergeet niet het kraantje weer te sluiten.

’s Nachts koppelt u de nachtzak via de dagzak (dan met kraantje open) of op de Qufora kraan. De nachtzak is groter waardoor er meer urine in kan. U hoeft ’s nachts niet uit bed om de zak te legen. De nachtzak kunt u, met behulp van het ophangrekje uit het startpakket, aan het bed bevestigen. U moet wel zorgen dat deze lager hangt dan de blaas, voor een goede afloop van de urine.

’s Morgens koppelt u de nachtzak af en gebruikt u de Qufora. De nachtzak kunt u in het toilet legen en vervolgens doorspoelen met kraanwater en een scheutje azijn. De beenzak en nachtzak gooit u na vijf dagen weg.

Als zich een van de volgende verschijnselen voordoet, is het raadzaam contact op te nemen:

• Als u aanhoudend pijn heeft;
• Als de katheter niet meer loopt. Ga eerst na of er een knik in de slang zit, of u genoeg gedronken heeft, of de katheterzak niet te hoog hangt, of draai de katheter een slagje.
• Als u koorts heeft.
• Als de kleur van de urine plotseling (donker)rood wordt door bloed bij de urine.

Met een katheter is het mogelijk gewoon om te douchen, te fietsen, te sporten, te zwemmen etc.

Mocht u na het lezen van deze folder nog vragen hebben, dan kunt u contact opnemen met de polikliniek Urologie. De polikliniek Urologie is bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 16.30 uur via telefoonnummer: (079) 346 28 60.