In het oog wordt vocht aangemaakt, dat dient als voeding voor het hoornvlies en de lens. Dit vocht in het oog (dit is iets heel anders dan het traanvocht aan de buitenkant van het oog) wordt afgevoerd via trabekelsysteem. Dit is een fijnmazig afvoersysteem dat zich binnen in het oog bevindt, aan de buitenrand van de iris

Als het trabekelsysteem het vocht (kamerwater) niet goed genoeg kan afvoeren, dan zal de oogdruk hoger worden. Hierdoor kan de oogzenuw beschadigd raken. Deze beschadiging gaat doorgaans langzaam en sluipend, maar is onomkeerbaar. De schade zorgt eerst dat de randen van het gezichtsveld wegvallen en later ook dat de gezichtsscherpte minder wordt. Deze schade aan de oogzenuw heet glaucoom.

De enige therapie hiervoor is de oogdruk te verlagen. Dit herstelt de schade echter niet, het vertraagt de verdere achteruitgang.

Als oogdruppels niet voldoende drukdaling geven, dan kan u in aanmerking komen voor een operatie met een drainage implantaat.

Het doel van de operatie is om de oogdruk te verlagen. Hiermee wordt verdere achteruitgang van het gezichtsveld en de gezichtsscherpte afgeremd. De operatie zal uw zicht niet verbeteren.

Ter voorbereiding op de operatie dient u 3 dagen van tevoren te starten met het druppelen van oogdruppels met steroïden. De avond voor de operatie dient u eenmalig Tobrex oogzalf in het te opereren oog aan te brengen. De ochtend voor de operatie hoeft u geen steroid druppels meer te gebruiken.

Uw oogdrukverlagende druppels en/of tabletten dient u door te gebruiken zowel voor als na de operatie, tenzij de oogarts u anders laat weten.

Als u bloedverdunners gebruikt, laat dit dan aan de oogarts weten, samen met de reden waarom u het gebruikt. In overleg met de oogarts en de voorschrijvend arts, worden deze bij voorkeur voor een korte periode vooraf aan de operatie gestopt. Stop deze echter nooit zomaar op eigen initiatief.

Al uw overige thuismedicatie dient u door te gebruiken zoals u gewend bent.

Als de operatie onder algehele verdoving uitgevoerd wordt, dan dient u van tevoren langs de anesthesioloog te gaan voor een intakegesprek. U ontvangt hiervoor dan een oproep.

De operatie duurt ongeveer 1 a 1,5 uur en vindt doorgaans plaats onder algehele verdoving (narcose). U krijgt dan niks van de operatie mee. Soms wordt er gekozen voor een plaatselijke verdoving. Hierbij wordt alleen het oog verdoofd.

De glaucoom drainage implant bestaat uit een dun, flexibel en doorzichtig kunststof buisje met daaraan vast een plat siliconen plaatje.

Het buisje wordt ter hoogte van de iris in het oog geplaatst. Aan de buitenkant van het oog wordt het buisje afgedekt door een stukje donor-oogwit. Dit kunt u zien als een klein wit rechthoekje onder het oogslijmvlies. Het plaatje wordt onzichtbaar bovenop het oogwit geplaatst.

Het buisje wordt afgebonden met een hechting die na ongeveer 6-8 weken oplost. Vanaf dan zal het drainage implant ook pas zijn werk gaan doen door het kamerwater af te voeren naar het plaatje dan door bindweefsel omgeven is.

Aan het eind van de operatie kan er een injectie gezet worden met een ontstekingsremmend middel aan een onderzijde van het oog. Dit kunt u soms een periode zien zitten als een wittig plekje.

U krijgt een oogverband met een plastic kapje op ter bescherming. Hierdoor kunt u niet met 2 ogen kijken en dus afstanden niet goed inschatten. Daarom mag u direct na de operatie niet zelf autorijden. Het beste is om een begeleider mee te nemen die u na de operatie naar huis kan brengen.

De dag na de operatie zal uw oog gecontroleerd worden. U mag bij het opstaan die dag thuis al het oogverband en kapje verwijderen en met een vochtig doekje voorzichtig de huid rondom het oog schoonmaken (deppen, niet duwen). Als u dit gedaan heeft kunt u de oogdruppels voor na de operatie direct toedienen.

Tijdens de controle zult u horen of er medicatie (druppels/tabletten) gestopt of extra gestart worden, dit is afhankelijk van de oogdruk. De medicatie voor het niet-geopereerde oog blijft u gebruiken zoals u gewend bent.

Na de eerste controle zullen m eerdere controles volgen, volgens onderstaand schema. Per patiënt kan hier echter van afgeweken worden.

• 1 week na de operatie
• 3-4 weken na de operatie
• 2-3 maanden na de operatie

De dag na de operatie start u direct na het opstaan met Pred Forte of Prednisolon oogdruppels in het geopereerde oog. In de avond gebruikt u voor het slapen gaan de Ultracortenol oogzalf:

• Pred Forte oogdruppels: 6x per dag voor zes weken. Daarna wordt de toediening per week met 1 druppel afgebouwd (dus de 7 ^e week gebruikt u het 5x per dag, etc). In totaal druppelt u dan 11 weken.
• Ultracortenol oogzalf: elke dag voor het slapen, voor in totaal 11 weken.

Als u overgevoelig bent voor conserveringsmiddelen wordt Pred Forte vervangen door Prednisolon minims. Er staat op ‘voor eenmalig gebruik’, u kunt deze echter gedurende 12 uur meerdere malen gebruiken.

Door zich aan bovenstaand druppelschema te houden bevordert u de genezing van uw oog.

Gedurende totaal 2 weken:

• Bescherm het oog tegen stoten en wrijven. Zorg voor een beschermede bril voor overdag. Dit mag een beschermbril, of uw eigen (zonne-)bril zijn. Als u gaat slapen dient u het beschermkapje gebruiken dat u na de operatie heeft gekregen.
• Niet sporten, zwemmen, zwaar tillen en geen sauna-bezoek.

Gedurende totaal 4 weken:

• Geen oogmake-up of contactlenzen gebruiken vanwege infectiegevaar.

U mag echter zo veel u wilt rustig fietsen, wandelen, lezen en tv-kijken.

Of u kunt werken hangt af van de aard van uw werkzaamheden. Dit kunt u met uw oogarts bespreken.

Het is belangrijk om na de operatie nooit meer stevig in het geopereerde oog te wrijven; hierdoor kan namelijk het buisje het hoornvlies mogelijk beschadigen. Deppen, zachte aanraking en het aanbrengen van make-up is geen probleem.

Na de operatie kan het oog rood zijn, maar heeft doorgaans nauwelijks pijn aan uw oog. Het plaatsen van een drainage-implant is echter wel ingrijpend voor uw oog en hierdoor kunt u te maken krijgen met een te hoge oogdruk, een te lage oogdruk of andere oogheelkundige klachten.

Te hoge oogdruk

De eerste periode na de operatie kan de oogdruk te hoog zijn. Er kan dan extra oogdrukverlagende medicatie voorgeschreven worden. De hechting die het buisje dichtbindt, lost na ongeveer 6-8 weken vanzelf op. Vanaf dan gaat het buisje zijn werk doen.

Te lage oogdruk

Soms kan het kamerwater langs de insteekopening van het buisje lekken. Hierdoor kan de oogdruk in de eerste periode laag of te laag zijn. Het kan ook voorkomen dat de oogdruk te laag is, omdat de drainage-implant te goed werkt. Een te lage oogdruk kan leiden tot wazig zien. Het kan in zeldzame gevallen nodig zijn om het oog opnieuw te opereren, bijvoorbeeld om het afvoerbuisje af te sluiten of het oog tijdelijk te vullen.

Verminderd gezichtsvermogen

Na de operatie kan het gezichtsvermogen (meestal tijdelijk) verminderd zijn. Dit wordt mogelijk veroorzaakt door dat bij een lagere oogdruk de brilsterkte veranderd. Een sterk verlaagde oogdruk kan ook de dikte van het netvlies tijdelijk laten toenemen. Hierdoor werkt deze tijdelijk minder goed en ziet u minder.

Het gezichtsvermogen zal meestal in de loop van een aantal weken langzaam herstellen. In uitzonderlijke gevallen kan het maanden duren.

Eventueel aanwezig bloed in het voorste deel van het oog kan een zeer wisselend gezichtsvermogen geven. Dit is omdat bij bewegen en met name bukken het bloed rond gaat dwarrelen. Na 2 weken is dit bloed meestal weer verdwenen.

Dubbelzien

De glaucoom-drainage-implant kan de beweging van het oog verstoren. Dit kan een gevoel van duizeligheid maar ook dubbelzien geven. Dit gaat meestal vanzelf weer over. Bij 16% van de patiënten zijn de klachten na 1 jaar nog aanwezig. Bij 4% van de patiënten zijn de klachten zodanig dat een ingreep nodig is om hiervan af te komen.

Overige klachten

Een zeldzame bijwerking is het vervormen van de pupil onder invloed van het buisje. Dit heeft vrijwel nooit effect op het gezichtsvermogen of de werking van het buisje zelf.

Zoals iedere operatie brengt ook het plaatsen van een drainage-implant risico’s met zich mee, zoals verlies van het zicht ten gevolge van een infectie of een bloeding. Gelukkig is de kans hierop zeer klein. Het risico op visusverlies door een te hoge oogdruk is veel groter.

Het plaatsen van een drainage-implant heeft tot doel de oogdruk zodanig te verlagen dat verdere achteruitgang van het gezichtsveld door glaucoom zoveel mogelijk wordt voorkomen. Dat lukt ongeveer bij 80% van de patiënten. Aanvullende oogdrukverlagende oogdruppels blijven bij circa 60% van de patiënten ook na de operatie nog nodig. Ongeveer 1 op de 10 patiënten heeft uiteindelijk (soms na jaren) een heroperatie nodig.

Als u een pijnlijk, rood oog heeft, of plotseling verslechtering van het zicht of gezichtsveld heeft, dient u met spoed contact op te nemen. Dit kan van 8.00 tot 17.00 uur met de poli oogheelkunde HagaZiekenhuis Zoetermeer via (079) 346 2552. In de avonduren en weekenden met het HagaZiekenhuis via het algemene nummer 070-210 000.

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen tijdens het spreekuur aan de oogartsen.