In deze patiënteninformatie leest u over het zorgpad (behandeltraject) voor rectumcarcinoom of endeldarmkanker.

Het behandeltraject bestaat uit 4 stapen:

1. Verwijzing naar scopieafdeling
2. Onderzoek en diagnose
3. Opname, operatrie en prehabilitatie
4. Na de ingreep

Doorverwijzing

U bent door uw huisarts of specialist doorverwezen voor een endoscopie in verband met een mogelijke afwijking van de dikke darm.

Indicatie en afspraak maken

De afspraak op de endoscopiekamer is met u ge- maakt. Afhankelijk van de aard/ernst van uw klachten kunt u over het algemeen binnen een week tot tien dagen terecht voor het onderzoek.

Indien u de afspraak via de huisarts heeft gekregen, krijgt u eerst een gesprek met een van de endoscopie- verpleegkundigen. Tijdens deze afspraak geeft zij aan- vullende informatie over het onderzoek.

Voorbereiding

Neemt u naar het eerste bezoek het volgende mee:

• geldig legitimatiebewijs
• verzekeringspapieren of pasje
• afsprakenoverzicht
• doorverwijzing (staat in Zorgdomeinbrief)
• eventuele medicatieoverzicht

Verpleegkundig specialist

Voor vragen kunt u contact opnemen met Irene de Groot verpleegkundig specialist. Zij is uw vaste aan- spreekpunt voor en na een eventuele operatie. Zij is bereikbaar van maandag tot en met donderdag van 08.30 tot 17.00 uur op 06-22118933

Inschrijven

Als u voor de eerste keer bij het HagaZiekenhuis Zoetermeer komt, moet u zich laten inschrijven bij de inschrijfbalie op de begane grond. Indien u al staat ingeschreven, maar zijn de gegevens gewijzigd dan dient u dit daar te laten veranderen.

Aankomst op de afdeling endoscopie

U meldt zich bij de Endoscopieafdeling route 71, 4e etage. De poli-assistente wijst u waar u plaats kunt nemen.

Onderzoek door scopiërend arts/MDL-arts

De arts verricht de scopie. Tijdens dit onderzoek bekijkt hij/zij de dikke darm om te kijken of er afwijkingen zichtbaar zijn. Zo nodig worden poliepen en/of biopten (stukjes weefsel) weggenomen voor verder onderzoek. Soms ziet de arts tijdens de scopie een afwijking die sterk verdacht wordt van een kwaadaardigheid.

In dit geval wordt de verpleegkundig specialist of de oncologieverpleegkundige ingeschakeld. Zij regelt de aanvullende onderzoeken die nodig zijn om tot een goede diagnose te komen en licht de huisarts in. Bij haar kunt u terecht voor de psychosociale zorg. Binnen één week worden onderstaande vervolgonderzoeken gepland:

• Laboratorium
  Bij een bloedonderzoek wordt het CEA een tumor marker bepaald. In sommige gevallen is bij dikke darm kanker deze waarde verhoogd.

• Ct-scan van de buik en de longen
  Binnen een week na de scopie wordt er een ct-scan gemaakt. Deze geeft meer informatie over de afwijking in de darm en of er elders in het lichaam mogelijk uitzaaiingen zijn.

• MRI kleine bekken
  Bij verdenking van kanker van de endeldarm wordt een MRI gemaakt van het kleine bekken. Deze geeft informatie over de doorgroei van de tumor en de aanwezigheid van verdachte klieren

Diagnose-afspraak

Een week na de scopie heeft u een afspraak met de chirurg en de verpleegkundig specialist (poli chirurgie). De chirurg bespreekt met u de uitslag van de scopie en het weefselonderzoek, de resultaten van de CT- scan, MRI en het bloedonderzoek. Tevens krijgt u uitleg over een eventuele operatie waarbij ook mogelijk een (tijdelijke) stoma wordt aangelegd. Het behandelplan wordt tevens besproken in een multidisciplinair team. Bij kanker van de endeldarm vind soms een behandeling plaats voorafgaand aan de operatie. Dit kan radiotherapie alleen zijn of in combinatie met chemotherapie.

Operatiedatum

De operatiedatum wordt ingepland door het planningsbureau. U krijgt dan de definitieve datum mee waarop de operatie zal plaatsvinden. Doorgaans kunt u terecht binnen 3 weken. U krijgt ook een afspraak mee voor een gesprek met de stomaverpleegkundige.

Voorbereiding voor de operatie

Op de dag van de operatie doet u makkelijk zittende kleding aan en neemt u het volgende mee:

• geldig legitimatiebewijs
• verzekeringspas
• afsprakenkaart
• telefoonnummer van uw begeleider

Operatie

Op de operatiedag kunt u zich melden bij de receptie van de hoofdingang. Uw afdelingsverpleegkundige zal u voorbereiden op de ingreep. De operatie duurt gemiddeld 2-3 uren.

Verpleegafdeling

Na de operatie gaat u eerst een aantal uur naar de uitslaapkamer. Daarna komt u terug op de verpleegafdeling. Na de operatie verblijft u ongeveer 5 dagen op de verpleegafdeling.

Prehabilitatie

Prehabilitatie is een trainingsprogramma voorafgaand aan de operatie, met het doel om uw conditie te verbeteren. Het is belangrijk om zo fit mogelijk te zijn voordat u geopereerd wordt. Hiermee is het herstel na de operatie gemakkelijker en sneller en het verkleint de kans op complicaties. De wachttijd voor de operatie kunnen we optimaal benutten door het eten van gezonde voeding, voldoende beweging en te stoppen met roken. Tijdens het bezoek op de poli chirurgie lichten we het verder toe.

Een dag na de operatie

Na de operatie bespreekt de chirurg de operatie met u.

We werken volgens het ERAS. Dit is een versneld betertraject. Hierover krijgt u van te voren op de poli mondelinge en schriftelijke informatie. Voor advies over voeding wordt de diëtiste ingeschakeld. De afdelingsverpleegkundige helpt u met de dagelijkse verzorging /behoefte en de verzorging van de wond. Zij inventariseert de nazorg.

Hierbij hoort het inschakelen van het transferbureau. Indien een stoma is aangelegd wordt u intensief begeleid door de stomaverpleegkundige zowel op de afdeling als na ontslag.

Twee weken na de operatie

Na de operatie wordt u binnen twee weken terug ver- wacht op de poli chirurgie. Hier bespreekt u met de chirurg de uitslag van het weefselonderzoek van het materiaal wat is verkregen tijdens de operatie en de eventuele nabehandeling. Tevens worden de hechtingen verwijderd.

Uw vaste aanspreekpunt voor, tijdens en na uw opname

De diagnose kanker

Wanneer de arts u meedeelt dat de diagnose kanker is gesteld, kan dit bericht veel vragen en onzekerheden oproepen. Afhankelijk van de vorm en het stadium van de kanker kunnen meerdere onderzoeken en een intensieve behandeling volgen. Om u en uw naasten hierbij te ondersteunen is er in het ziekenhuis een verpleegkundig specialist werkzaam.

Verpleegkundig specialist

Zij is een verpleegkundige die zich heeft gespecialiseerd in de zorg voor patiënten met dikke darm kanker. U kunt met verschillende afdelingen en hulpverleners te maken krijgen tijdens het hele zorg- traject. Zij houdt samen met u overzicht vanaf het begin tot het eind.

Uw arts zorgt voor het eerste contact.

Waarom een verpleegkundig specialist

Zij begeleidt u gedurende de gehele periode dat u onder behandeling bent. De begeleiding bestaat onder andere uit het volgende:

• Bespreken van het behandeltraject dat u gaat volgen.
• Psychosociale en emotionele problematiek bespreken.
• Meedenken over de problemen in uw thuissituatie en het samen zoe- ken naar oplossingen.
• Advies en informatie over de gevolgen van uw ziekte en het verloop hiervan.
• Telefonische bereikbaarheid bij vragen, zorgen en onduidelijkheden. Zij is het eerste aanspreekpunt voor u, uw naasten en andere hulpverlene

Eerste contact

Uw specialist zal contact opnemen met de verpleegkundig specialist. Zij maakt met u een afspraak voor een gesprek.

Hoe verder

Tijdens het gesprek wordt er gekeken of de informatie die u hebt ontvangen van uw specialist duide- lijk is. Uw wensen en behoeften worden besproken. Voor het signaleren van de psychosociale zorg- behoefte wordt een lastmeter afgenomen. Gedurende het hele zorgtraject onderhoudt u contact met de verpleegkundig specialist en houdt zij overzicht over de vervolgstappen.