Binnenkort krijgt u in het HagaZiekenhuis Zoetermeer een onderzoek en/of behandeling onder sedatie (PSA).

Sedatie zorgt er in het algemeen voor dat u een onplezierig onderzoek of behandeling als acceptabel ervaart. Tijdens de ingreep krijgt u via een infuus medicijnen toegediend die angst en stress verminderen waardoor u rustig wordt en minder of geen pijn voelt. De lichamelijke toestand waarin u wordt gebracht is vergelijkbaar met slapen.

De sedatie wordt uitgevoerd door een Sedatie Praktijk Specialist (SPS). Dit is een anesthesiemedewerker die hiervoor speciaal is opgeleid en werkt onder de verantwoordelijkheid van een anesthesioloog.

Met deze folder willen we u informeren over de sedatie. In deze folder spreken we over een “behandeling” maar daarmee wordt onderzoek of behandeling bedoeld.

Sedatie (PSA)

Wat is PSA?

De afkorting PSA staat voor Procedurele Sedatie en/of Analgesie en wordt ook sedatie genoemd.

Sedatie is het verlagen van het bewustzijn tot een niveau waarop u zich slaperig en comfortabel voelt zodat een onaangename behandeling toch veilig kan worden uitgevoerd. Dit gebeurt met een slaapmiddel.

Analgesie betekent pijnstilling; deze pijnstillende middelen (analgetica) worden samen met de slaapmiddelen gegeven om de pijnlijke momenten van de behandeling te onderdrukken.

Wat gebeurt er bij de sedatie?

Het bewustzijn wordt verminderd waardoor u weinig tot niets meekrijgt van de behandeling. Dit kan uiteenlopen van enig slaperigheid tot een diepe slaap waardoor u meestal na afloop al vergeten bent wat er is gebeurd.

De pijnprikkel wordt onderdrukt waardoor u weinig tot geen pijn voelt.

Uw eigen reflexen (ademhaling, hoest en slikreflex) blijven intact en dit is dan ook het verschil met narcose waarbij dat niet zo is. U kunt ook op elk moment weer gewekt worden.

De taak van het sedatieteam

De Sedatie Praktijk Specialist (SPS) bewaakt u continu tijdens de behandeling. De belangrijkste lichaamsfuncties zoals de ademhaling, de bloeddruk en de hartslag worden bewaakt en eventueel bijgesteld. Na de behandeling worden uw vitale functies bewaakt zodat u in een zo optimaal mogelijke conditie naar huis kunt gaan. De SPS, een gespecialiseerde anesthesiemedewerker, is samen met de anesthesioloog verantwoordelijk voor de sedatie procedure.

Bijwerkingen en complicaties van de sedatie

• PSA is een veilige methode waarbij grote risico’s of complicaties zelden voorkomen. Wel zijn er enkele bijwerkingen mogelijk.
• Te diepe slaap waardoor de ademhaling te zwak wordt en/of de bloeddruk kan dalen. Daarom wordt tijdens de behandeling de ademhaling, bloeddruk en hartslag bewaakt en kunnen deze situaties eenvoudig verholpen worden.
• Misselijkheid kan optreden als bijwerking van de gebruikte pijnstillers maar komt zelden voor.
• Vermoeidheid; u kunt na de PSA wat vermoeid zijn maar dat gaat vanzelf weer over en is niets om u zorgen over te maken.

Gang van zaken rondom de sedatie

Voorbereidend gesprek

Voor bepaalde ingrepen is het noodzakelijk dat u, voordat u de behandeling ondergaat, nog een voorbereidend gesprek heeft met de Sedatie Praktijk Specialist of Anesthesioloog. Voorafgaand aan dit gesprek vult u een gezondheidsvragenlijst in. Tijdens het gesprek wordt deze lijst besproken en een aantal vragen gesteld betreffende uw conditie. Ook wordt er een lichamelijk onderzoek verricht om zo een goed beeld van uw algehele conditie en de mogelijke risico’s betreffende de sedatie te verkrijgen. Tevens krijgt u informatie over de sedatie en wordt uw toestemming voor het uitvoeren van deze gevraagd.

Voorbereiding op de sedatie

De sedatie procedure kan alleen veilig plaatsvinden als u nuchter bent. Dit houdt in dat u:

• Tot 6 uur voor opname tijd mag u gewoon eten en drinken.
• Tot 2 uur voor opnametijd mag u alleen nog helder vocht drinken. Dat is kraanwater, thee/koffie (evt. met suiker, geen melk!) appelsap, sportdrank of aanmaaklimonade. Roosvicee, melkproducten en koolzuurhoudende dranken zijn niet toegestaan.
• Binnen de laatste 6 uur voor de opname dus niet eten en ook geen kauwgum of tabak gebruiken.
• Binnen de laatste 2 uur voor de opnametijd is het absoluut niet meer toegestaan iets te drinken, behalve een slokje water voor eventuele medicijnen!

Voor diabeten geldt dit ook; alleen zijn de heldere vloeistoffen voor hen beperkt tot water, koffie en thee (zonder suiker). Komt u voor een MDL-procedure dan dient u zich te houden aan het nuchter beleid van de MDL-afdeling.

Let op:

• Sieraden en uw horloge dient u voor de sedatie af te doen.
• Neem geen waardevolle spullen mee en uw bril of contactlenzen dient u veilig op te bergen
• Uw gehoorapparaat kunt u in de meeste gevallen inlaten
• Het is tevens belangrijk om make-up en nagellak vooraf te verwijderen zodat de SPS de natuurlijke kleur van uw huid en nagels kan zien
• Het kan voorkomen dat u speciale operatiekleding aankrijgt om uw eigen kleding te beschermen.

Tijdens de behandeling

Op de behandelkamer komt u op een (behandel)bed te liggen en van de SPS krijgt u elektroden opgeplakt waarmee uw hartslag en ritme bewaakt kan worden. U krijgt een bloeddrukband om zodat uw bloeddruk in de gaten gehouden kan worden en een knijpertje op uw vinger om het zuurstofgehalte in uw bloed te meten. Daarna krijgt u in een van de bloedvaten in uw hand of arm een infuus waardoor de slaap en pijnmedicatie toegediend kan worden.

Als laatste krijgt u een zuurstofbrilletje in uw neus geplaatst waardoor extra zuurstof wordt toegediend en er tevens gemeten kan worden of u voldoende ademt. De SPS bewaakt u gedurende de hele behandeling.

Zodra de sedatie het gewenste resultaat heeft bereikt zal de arts de behandeling starten.

Na de sedatie procedure

Als de arts klaar is wordt de sedatie medicatie gestopt en zult u snel weer wakker zijn. Na de behandeling wordt u door gespecialiseerde verpleegkundigen in de gaten gehouden totdat u goed wakker bent. Als u voldoende fit bent kunt u de afdeling verlaten. De uitslag van de behandeling ontvangt u via de behandelend arts.

De medicatie die u heeft gekregen kan uw reactievermogen nog een aantal uren beïnvloeden ook al bent u goed wakker.

Het is belangrijk dat u de dag van de sedatie geen auto of andere voertuigen bestuurt, geen machines bedient en geen belangrijke beslissingen neemt (bv. het aangaan van financiële verplichtingen). Het is noodzakelijk dat u door een begeleider naar huis wordt gebracht en dat de eerste 24 uur na de behandeling iemand bij u is zodat deze persoon u kan helpen en verzorgen mocht dit nodig zijn.

Vragen

Als u na het lezen van deze informatie nog vragen heeft kunt u deze stellen aan uw behandelend arts of aan de Sedatie Praktijk Specialist.