In overleg met uw arts heeft u besloten een sterilisatie (vasectomie) te ondergaan. Hiervoor heeft u deze informatiefolder ontvangen. Bewaar deze patiëntinformatie; u heeft het nodig voor de registratie van uw laboratoriumafspraak en het beantwoorden van noodzakelijke vragen. U moet dit formulier inleveren bij het laboratorium samen met het sperma (hierna te noemen ‘semen’) monster voor het controleonderzoek.

Er zijn verschillende mogelijkheden om ongewenste zwangerschap te voorkomen, zoals de anticonceptiepil, het condoom, het spiraaltje of sterilisatie bij de man (sterilisatie). In overleg met uw behandelend arts besluit u een sterilisatie te ondergaan. Het grote verschil tussen de drie eerstgenoemde methoden en sterilisatie is dat sterilisatie moet worden beschouwd als een definitieve anticonceptie methode. In principe is sterilisatie onomkeerbaar (onherroepelijk). Een sterilisatie is alleen een goede keuze wanneer u zeker weet dat u geen kinderen (meer) wilt.

Sterilisatie is een veilige en betrouwbare vorm van anticonceptie. Het is een eenvoudige ingreep welke geen invloed heeft op uw seksueel functioneren. Tijdens de sterilisatie worden de zaadleiders afgesloten waardoor wordt voorkomen dat zaadcellen het zaadvocht kunnen bereiken. Bij geslachtsgemeenschap zal dan alleen zaadvocht zonder zaadcellen vrijkomen. Hierdoor kan geen bevruchting plaatsvinden.

Wanneer u bloedverdunnende middelen gebruikt (bijvoorbeeld Sintrom, Acetosal) zal deze medicatie in overleg met uw behandelend arts enige dagen voor de sterilisatie worden gestopt.

Indien u werkt, adviseren wij u niet te werken op de dag van de ingreep. Als de sterilisatie onder plaatselijke verdoving wordt uitgevoerd, mag u voor de ingreep eten en drinken. U hoeft hiervoor niet nuchter te zijn. Indien de ingreep via de dagbehandeling wordt gedaan, moet u wel nuchter zijn vanaf 24.00 uur de vorige avond.

Om infecties te voorkomen, vindt de sterilisatie onder steriele omstandigheden plaats. Daarom is het nodig om 2 dagen voor de ingreep de balzak helemaal te scheren. Direct na de sterilisatie, tot zeker 1 à 2 dagen na de sterilisatie, moet u een strak zittende onderbroek of zwembroek dragen. Wij adviseren deze mee te nemen op de dag van de sterilisatie naar het ziekenhuis . U kunt niet zelf auto rijden na de ingreep, geadviseerd wordt voor vervoer naar huis zorg te dragen.

De sterilisatie wordt onder plaatselijke verdoving uitgevoerd op de polikliniek. ( Let op: Voor de sterilisatie via de afdeling dagbehandeling krijgt u afspraken mee van de opnameplanning. U krijgt voor de ingreep een lichte narcose waarna de ingreep als hieronder beschreven plaatsvindt.)

Na het desinfecteren van de balzak krijgt u een of twee injecties in de huid van de balzak of in de zaadstreng in de liesstreek. Vervolgens maakt uw behandelend arts ter plaatse in de verdoofde huid een tot twee kleine sneetjes waarbij hij/zij de zaadleiders vrijmaakt. Beide zaadleiders worden doorgenomen en vaak een stukje verwijderd, waarna de uiteinden worden afgebonden met hechtmateriaal. Omdat de zaadleider door het lieskanaal loopt, kunt u tijdens de sterilisatie een trekkend, pijnlijk gevoel in de liezen voelen. Hierna worden de wondjes gesloten met oplosbaar hechtmateriaal. De hechtingen lossen na ongeveer twee weken op en hoeven niet te worden verwijderd. De ingreep duurt ongeveer 15-20 minuten.

Om nabloeding te voorkomen, kunt u het de rest van de dag het beste rustig aan doen. Als de verdoving is uitgewerkt, kan het gebied van de balzak en liezen pijnlijk worden. Hiervoor kunt u een pijnstiller innemen (bijvoorbeeld paracetamol). Geadviseerd wordt tijdens de twee dagen na de sterilisatie een strakke onderbroek of zwembroek te dragen. Tijdens deze twee dagen mogen de wondjes niet nat worden! Baden en zwemmen mag als de hechtingen opgelost zijn. Dit duurt ongeveer twee weken. De dag na de sterilisatie kunt u in het algemeen weer uw dagelijkse werkzaamheden oppakken. De eerste dagen na de sterilisatie moet u echter wel zware werkzaamheden vermijden. Gedurende ongeveer een week na de sterilisatie kunt u beter niet fietsen, sporten of zwaar tillen. Daarnaast wordt het afgeraden om tijdens deze vijf dagen geslachtsgemeenschap te hebben.

Een tijdelijke, geringe blauwverkleuring van de balzak en/of basis van de penis komt regelmatig voor na sterilisatie. Ook wat bloed- of vochtverlies uit de wondjes is niet verontrustend en gaat in de regel vanzelf snel over. Bij circa 4% van de mannen treedt een nabloeding of wondinfectie op. Pijn direct na de sterilisatie komt vaak voor en gaat meestal gepaard met een beurs gevoel in de zaadballen en/of pijn tijdens het lopen. Meestal duurt dit slechts enkele dagen. U moet uw behandelend arts waarschuwen indien u koorts krijgt (boven de 38,5°C), een sterke zwelling van de balzak optreedt, wanneer het wondje blijft bloeden en als u veel pijn heeft.

Na de sterilisatie bent u niet meteen onvruchtbaar!

Gedurende de eerste maanden na de sterilisatie komen bij een zaadlozing namelijk nog zaadcellen vrij. Daarom moet u tijdens deze periode bij geslachtsgemeenschap een voorbehoedmiddel gebruiken. Drie maanden na de sterilisatie en voldoende zaadlozingen (>25) zijn meestal geen zaadcellen meer aanwezig in het zaadvocht. Na een periode van ongeveer drie maanden zal in het laboratorium een zaadmonster worden onderzocht. Dit onderzoek is essentieel om onvruchtbaarheid te kunnen vaststellen. Hiervoor krijgt u van uw behandelend arts een potje mee waarin u al het semen moet opvangen. Wanneer geen zaadcellen meer zichtbaar zijn in het zaadmonster of een gering aantal niet-bewegende zaadcellen, dan is de sterilisatie geslaagd en de behandeling afgerond. In dit geval bent u onvruchtbaar en kunt u of uw partner stoppen met het gebruik van voorbehoedsmiddelen. Het kan echter voorkomen dat u meerdere malen een zaadmonster moet inleveren, totdat het laboratoriumonderzoek laat zien dat geen zaadcellen meer aanwezig zijn .

Er is een kleine kans (circa 1%) dat de uiteinden van de zaadleiders weer aan elkaar groeien waardoor zaadcellen weer in het zaadvocht terecht kunnen komen en opnieuw vruchtbaarheid ontstaat. Ook al werden tijdens laboratoriumonderzoek in uw zaadmonster geen bewegende zaadcellen (meer) gevonden, dan nog is hernieuwde vruchtbaarheid na langere tijd alsnog mogelijk.

Soms worden in zaadmonsters gedurende een langere periode steeds niet-bewegende zaadcellen gevonden. Meestal verdwijnen deze binnen een jaar. Alleen als bewegende zaadcellen worden gevonden in het zaadmonster zult u, na overleg met uw behandelend arts, opnieuw worden gesteriliseerd.

Sterilisatie is in principe een definitieve ingreep. Slechts in voorkomende gevallen kan een sterilisatie weleens ongedaan worden gemaakt. Dit lukt echter niet altijd! U moet daarom zeker zijn, dat u deze ingreep wilt ondergaan.

Aan een zaadmonster is met het blote oog niet te zien of iemand gesteriliseerd is. Na sterilisatie bestaat een zaadmonster met name uit vocht uit de zaadblaasjes en de prostaat. De zaadcellen, die nog steeds in de testikels worden gemaakt, worden door het lichaam afgebroken.

Er zijn nadelen verbonden aan de sterilisatie.

• Zo'n 5% van de mannen die zich laat steriliseren heeft kans op chronische pijn in de balzak.
• Zo'n 2- 6% van de mannen na sterilisatie krijgt spijt van de ingreep, meestal vanwege hernieuwde kinderwens. De sterilisatie is weliswaar te herstellen, maar dit lukt niet altijd en vaak is door de sterilisatie de vruchtbaarheid verminderd.

Wie van beide partners zich laat steriliseren, is een persoonlijke keuze. Het voordeel van sterilisatie van de man is dat het een relatief lichte ingreep betreft, die poliklinisch onder lokale verdoving kan worden uitgevoerd. Sterilisatie heeft geen enkele invloed op uw seksueel functioneren. Benadrukt moet worden dat sterilisatie geen enkele bescherming biedt tegen seksueel overdraagbare aandoeningen zoals AIDS, gonorroe of syfilis. Om de kans dat u hiermee kunt worden besmet te verminderen, is het raadzaam ook na sterilisatie alsnog condooms te gebruiken.

Als patiënt bent u zelf verantwoordelijk om na te gaan bij uw zorgverzekeraar of de behandeling in het ziekenhuis wordt vergoed. Een sterilisatie valt niet onder de basisverzekering en zal daarom voor uw eigen rekening of ten laste van uw aanvullende verzekering komen.

Als ziekenhuis declareren we de zorg in de vorm van een DBC (Diagnose-Behandel-Combinatie). Deze DBC betreft een periode waarin alle zorg die u krijgt voor een bestaande klacht tot één factuur leiden. In het geval van een sterilisatie loopt deze periode tot 42 dagen na de datum van de sterilisatie. Het kan incidenteel voorkomen dat u nazorg nodig heeft in de vorm van diagnostiek of poliklinische bezoeken die buiten de periode van uw DBC vallen. Hier zal dan een vervolg DBC voor geopend worden. Deze vervolg DBC valt onder de basisverzekering en zal ten laste van uw eigen risico komen.

Indien u de standaard semenanalyse 12 weken na de ingreep doet en u verder geen afspraak heeft met de specialist, dan zal hier geen DBC voor gedeclareerd worden bij uw zorgverzekeraar. Meer informatie over vergoeding en tarieven 

Bent u onverhoopt door ziekte of om andere redenen verhinderd zijn uw afspraak met uw behandelend arts na te komen? Dan wordt u verzocht zo snel mogelijk contact op te nemen met de polikliniek Urologie. Dit is belangrijk omdat dan in uw plaats een andere patiënt kan worden behandeld.

Deze patiëntenfolder betreft een algemene voorlichting en is bedoeld als extra informatie naast het gesprek dat uw behandelend arts met u voert. Bijzondere omstandigheden kunnen aanleiding geven tot wijzigingen in uw behandeling. Dit zal dan door uw behandelend arts aan u kenbaar worden gemaakt. Indien u na het lezen van deze patiëntenfolder nog vragen heeft, dan kunt u deze stellen bij het eerstvolgende gesprek met de arts.

Wanneer u alle informatie heeft gekregen en begrepen, kunt u beslissen of u de ingreep wilt laten uitvoeren. Omdat het gaat om een behandeling met ingrijpende gevolgen, zal uw arts u uitdrukkelijk om uw toestemming vragen. Op de dag van de ingreep dient u deze folder ondertekend mee te brengen.

Naam ....................................................................................................................

Geboortedatum .....................................................................................................

Straat en huisnummer....................................................................................................

Postcode ...............................................................................................................

Woonplaats ...........................................................................................................

Telefoonnummer ...................................................................................................

E-mailadres ...........................................................................................................

Ondergetekende heeft informatie ontvangen over vasectomie, heeft deze informatie begrepen, heeft gelegenheid gekregen tot het stellen van vragen en heeft vervolgens besloten deze ingreep te laten uitvoeren.

Zoetermeer, datum.................................................................................................

Handtekening ........................................................................................................ 

Voor dit onderzoek heeft u een laboratoriumaanvraagformulier, patiëntstickers en een speciaal potje ontvangen. Controleer of uw gegevens op de formulieren en stickers juist zijn.

U dient een afspraak te maken met het laboratorium voor het inleveren van het monster. Dit kan telefonisch via telefoonnummer 079 - 346 2572, kies optie 1. Indien u geen potje heeft ontvangen van uw arts, moet u bij de balie van de bloedafname poli route 12 een potje ophalen. Het semen mag niet in een ander potje opgevangen worden.

• Het semen moet door masturbatie verkregen worden: dat wil zeggen door zelfbevrediging met de hand. Alle andere methoden zijn niet geschikt voor het onderzoek. Een condoom mag niet worden gebruikt.
• Het is belangrijk dat het potje op lichaamstemperatuur is voordat u het semen opvangt.
• Het semen moet worden verkregen na een onthoudingsperiode van minimaal 1 dag. In deze periode mag geen zaadlozing plaatsvinden.
• Het semen moet rechtstreeks worden opgevangen in het potje dat u heeft meegekregen. Dit potje mag niet worden schoongemaakt aan de binnenkant.
• Voor de betrouwbaarheid van het onderzoek is het van belang dat al het geloosde semen wordt opgevangen. Indien een deel verloren gaat, is het onderzoek niet betrouwbaar en hoeft u het monster niet in te leveren. U moet een nieuwe afspraak maken bij het laboratorium. 
  Indien u de afgelopen 3 maanden koorts heeft gehad, dient u uw afspraak met 6 weken uit te stellen.

Na het opvangen van het semen moet het potje zorgvuldig worden afgesloten met de daarbij behorende deksel. Plak een patiëntsticker met uw gegevens erop en datum & tijdstip van zaadlozing. Het moet totdat u het inlevert bij het laboratorium op lichaamstemperatuur (handwarm) worden gehouden (afkoeling vermijden). Dit kan door het potje in een binnenzak van jas/vest te bewaren. Niet schudden!!

Materiaal inleveren

Op de dag van het onderzoek moet het potje handwarm op de afgesproken tijd en binnen één uur na de ejaculatie bij het laboratorium in het ziekenhuis worden ingeleverd. U dient ook het aanvraagformulier mee te nemen. U belt aan bij loket route 35. Het loket is geopend vanaf 8:00 uur. De laboratoriummedewerker zal na controle het materiaal en de formulieren op het laboratorium in ontvangst nemen.

Indien u op het afgesproken tijdstip geen materiaal kunt inleveren, dient u dit tussen 8.00 – 8.30 uur telefonisch door te geven via telefoonnummer 079 - 346 2572, kies optie 1. In overleg wordt besloten de afspraak te verplaatsen naar een andere dag.

U krijgt de uitslag van het onderzoek van uw behandelend arts, u hoeft het laboratorium hiervoor niet te bellen.

Als u behandeld bent via de polikliniek Urologie dient u, tenminste twee werkdagen na het inleveren van het monster bij het laboratorium, de polikliniek Urologie te bellen voor de uitslag. De polikliniek Urologie is bereikbaar op maandag t/m vrijdag van 8:00 tot 16:30 uur via telefoonnummer: 079 – 346 28 60.

Pas wanneer de specialist of zijn/haar assistente u door de telefoon heeft meegedeeld, dat het gewenst resultaat van de ingreep door middel van het laboratoriumonderzoek is vastgesteld, kunt u de door u tot die tijd voortgezette anticonceptiemaatregelen veilig staken.