Vestibulaire revalidatie therapie is gericht op het verminderen van duizeligheid, het optimaliseren van mogelijke visuele klachten (problemen met zien), verbeteren van balans en kwaliteit van lopen.

Het evenwichtsorgaan is in staat om bewegingen te registreren, het is als het ware een sensor. Deze sensor geeft informatie door aan de hersenen. De hersenen interpreteren de gegevens uit het evenwichtsorgaan en zorgen ervoor dat u bewegingen daadwerkelijk waarneemt. Naast het evenwichtsorgaan dragen de ogen en het gevoel (o.a. tast) ook bij aan het behouden van uw balans.

Dit noemen we ook wel het evenwichtssysteem. Er zijn verschillende oorzaken, waardoor dit systeem uit balans kan raken en u duizeligheid en/of balansproblemen kunt ervaren.

Waar in het systeem bij u het probleem vooral ligt, vertelt de fysiotherapeut u tijdens het intakegesprek na de anamnese en het onderzoek.

De hersenen zijn in staat zich aan te passen aan de verstoring van het evenwicht. Daarvoor is het nodig om regelmatig te oefenen; 3 keer per dag voor minimaal 6 weken. Tijdens de beweegoefeningen is het noodzakelijk dat u mild tot matig duizelig wordt.

U zult merken dat als u de oefeningen blijft herhalen, de klachten tijdens het oefenen zullen afnemen. Door sneller te gaan bewegen, kunt u de klachten weer laten toenemen. Het is belangrijk dat u probeert de klachten op te roepen. U kunt de mate van duizeligheid aangeven door onderstaande schaal (zie afbeelding). Bij de training is het de bedoeling dat u mild tot matige klachten (score 1-2) ervaart en dat deze binnen 15-30 minuten wegtrekken na een oefensessie.

Met bovenstaande voorwaarden kunt u zelf al proberen te beginnen met oefenen. Doe u dit 3 keer verspreidt over de dag. Begin bijvoorbeeld met 1 oogoefening, 1 beweegoefening en 1 balansoefening. Bouw dit rustig op. Lukt het niet om dit zelfstandig op te bouwen? Maak dan een afspraak op de duizeligheidspoli van de afdeling Fysiotherapie.

1. Strek uw arm met opgestoken duim voor u uit (armlengte afstand) en beweeg uw arm van boven naar beneden, waarbij u met uw ogen uw duim volgt. Houdt hierbij het hoofd stil.
Frequentie: 3x 5 herhalingen per oefening (5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen) 3x per dag

2. Strek uw arm met opgestoken duim voor u uit (armlengte afstand) en beweeg uw arm van links naar rechts, waarbij u met uw ogen uw duim volgt. Houdt hierbij het hoofd stil.
Frequentie: 3x 5 herhalingen per oefening (5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen) 3x per dag

3. Strek uw arm met opgestoken duim voor u uit (armlengte afstand) en beweeg uw arm naar u toe en van u af, waarbij u met uw ogen uw duim volgt. Houdt hierbij het hoofd stil.
Frequentie: 3x 5 herhalingen per oefening (5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen) 3x per dag

Uitgangshouding: zittend op een stoel
Ogen open
4. Beweeg het hoofd voorover en achterover met uw ogen dicht/ogen open.
Frequentie: 3x 5 herhalingen per oefening (5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen) 3x per dag

5. Beweeg het hoofd van links naar rechts met uw ogen dicht/ogen open.
Frequentie: 3x 5 herhalingen per oefening (5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen) 3x per dag

Uitgangshouding: staand of zittend
Buig voorover om de grond aan te tikken en kom daarna weer rechtop staan.

Frequentie: 3x 5 herhalingen per oefening (5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen) 3x per dag

7. Draai uw bovenlichaam en uw hoofd van rechts naar links en terug
Frequentie: 3x 5 herhalingen per oefening (5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen, pauze, 5 herhalingen) 3x per dag

Als u balansoefeningen gaat doen is het belangrijk om deze oefeningen in een veilige omgeving te doen. Zorg ervoor dat u ergens houvast heeft, bijvoorbeeld aan het aanrecht of een stevige stoel, voor het geval u uit balans raakt. Als de balansoefeningen goed gaan, kunt u het uitdagender maken door afwisselend met uw hoofd naar rechts of links te draaien. Wacht ongeveer 2-3 seconden voordat u opnieuw het hoofd draait. U kan de oefeningen ook uitdagender maken door te reiken met arm of been buiten uw steunvlak.

8. Plaats de voeten bij elkaar/heupbreedte en probeer te blijven staan (streven 30 seconden).
Frequentie: 4-6 herhalingen 3x per dag

9. Plaats de voeten voor elkaar in verbrede tandemstand (zie foto) en probeer te blijven staan (streven 30 seconden), wissel na 30 seconden van voet.
Frequentie: 4-6 herhalingen 3x per dag

10. Plaats de voeten voor elkaar in tandemstand (zie foto) en probeer te blijven staan (streven 30 seconden), wissel na 30 seconden van voet.
Frequentie: 4-6 herhalingen 3x per dag

11. Ga op 1 been staan en probeer te blijven staan (streven 30 seconden), wissel na 30 seconden van voet.
Frequentie: 4-6 herhalingen 3x per dag

12. Loop met een normaal looppatroon, focus op 1 punt
Frequentie: 4-6 herhalingen 3x per dag

13. Wissel snel-langzaam lopen af, focus op 1 punt
Frequentie: 4-6 herhalingen 3x per dag

14. Kijk afwisselend kort naar rechts en links tijdens het lopen. Wacht ongeveer 2-3 seconden, voordat u opnieuw het hoofd draait.
Frequentie: 4-6 herhalingen 3x per dag

15. Kijk afwisselend kort naar rechts en links tijdens het lopen. Wacht ongeveer 2-3 seconden, voordat u opnieuw het hoofd draait.
Frequentie: 4-6 herhalingen 3x per dag

Deze oefeningen doet u 3 keer per dag.

Ademhalingsoefening: Duizeligheidsklachten kunnen versterkt worden door stress en hyperventilatie. Het uitvoeren van een diepe rustige (buik)ademhaling kan helpen bij het ontspannen en het tegengaan van hyperventilatie, waardoor de stress en daardoor de duizeligheidsklachten kunnen afnemen. Oefen dit dagelijks, liefst meerdere malen per dag. Laat andere ontspanningsoefeningen altijd voorafgaan door enkele ademhalingsoefeningen.

1. Ga zo gemakkelijk mogelijk zitten of liggen.
2. Sluit uw ogen.
3. Leg uw handen op uw buik: zo kunt u goed voelen of uw buik op en neer gaat.
4. Adem in: uw buik zet uit en wordt wat boller.
5. Adem uit: voel met uw handen dat uw buik weer platter wordt.
6. Adem in en tel in gedachten (eenentwintig, tweeëntwintig, enzovoort).
7. Adem uit en tel in gedachten even ver als bij het inademen.
8. Na de in- en uitademing is er een pauze, u gaat vanzelf weer verder met de ademhalingscyclus.

Herhaal de oefening een aantal keer.

HagaZiekenhuis
Telefoon: (070) 210 2392 (secretariaat fysiotherapie)