Een lui oog (amblyopie) is een oog dat slecht ziet, ook met een bril. Een lui oog ontstaat doordat het gezichtsvermogen zich niet goed heeft kunnen ontwikkelen in de vroege kinderjaren. Meestal komt een lui oog bij één oog voor, maar soms kunnen ook beide ogen lui zijn.

Een amblyopie kan alleen met succes behandeld worden gedurende de vroege kinderjaren en daarom is het heel belangrijk dat deze afwijking vroeg wordt ontdekt.

Amblyopie komt bij ongeveer 4% van de bevolking voor.

Een amblyopie kan worden veroorzaakt door verschillende afwijkingen:

• refractie:

1. 1. verschil in refractie (brilsterkte) afwijking tussen de ogen. Het meest onduidelijke beeld wordt door de hersenen uitgeschakeld, vaak van het oog met de hoogste brilafwijking (anisometropieamblyopie).
   2. hoge refractie (brilsterkte) afwijking voor beide ogen, dit kan leiden tot een achterstand in de ontwikkeling van beide ogen.

• strabismus (scheelzien):
  waarbij de ogen niet op hetzelfde punt staan gericht. Het beeld van het afwijkende oog wordt in de hersenen onderdrukt om dubbelzien te voorkomen.
• deprivatie:
  is een amblyopie die ontstaat door een oogafwijking, bijvoorbeeld staar (cataract) of een hangend ooglid (ptosis).
• combinatie van bovengenoemde.

Bij het ontstaan van een amblyopie kan een zekere erfelijke aanleg een rol spelen. Kinderen uit families waarin veel scheelzien, luie ogen of brillen voorkomen, hebben een verhoogde kans.

De keuze van behandeling is afhankelijk van verschillende factoren. Deze zijn onder andere de gezichtsscherpte, de oogstand, de samenwerking tussen de ogen, de brilafwijking, de leeftijd van het kind en de oorzaak van de amblyopie.

De volgende behandelingen zijn mogelijk:

• het voorschrijven van een bril om de aanwezige refractie afwijking te corrigeren (indien nodig).
• occlusie: Het goede oog wordt afgedekt met een pleister zodat het zien van het amblyope oog zich verder kan ontwikkelen (occlusie therapie). De pleister moet gedurende een aantal uren per dag en gedurende een bepaalde periode, gedragen worden.
• Pupilverwijdende oogdruppels: Door middel van druppels (atropine, tropicamide) wordt gedurende de werkingsduur van de druppel, bij het goede oog de pupil verwijd en de accommodatie (vermogen om scherp te stellen) verlamd zodat het goede oog minder goed gaat zien dan het amblyope oog. Dit wordt farmacologische penalisatie genoemd.

Farmacologische penalisatie is niet geschikt voor elke vorm van amblyopie.

• combinatie van bovenstaande behandelingen.
• Overig: het verhelpen van de oorzaak; bijvoorbeeld een staaroperatie of een ooglidcorectie.

Een amblyopiebehandeling kan wel jaren duren. In het algemeen geldt dat naarmate het kind ouder is en de gezichtsscherpte lager, de occlusie gedurende een langere tijd noodzakelijk is om een goed effect te bereiken.

Het effect en de duur van de behandeling is mede afhankelijk van de therapietrouw

Als het maximaal haalbare resultaat bereikt is kan er worden afgebouwd. Ook deze fase neemt een langere tijd in beslag.

De orthoptist spreekt met u af hoelang en welk oog afgeplakt moet worden. De controleafspraken hebben als doel om de vooruitgang van het zien te meten. Afhankelijk van de bevindingen stelt de orthoptist de behandeling bij.

Heeft u na het lezen nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de polikliniek Oogheelkunde. De polikliniek Oogheelkunde is bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 16.30 uur via telefoonnummer: (079) 346 25 52 en vragen naar de orthoptist.